در این نوشته می خوانید:
هرگز شنیدن لغت “عصب کشی” از دندانپزشک خوشایند نیست. اما اگر به تازگی دندانپزشک تشخیص داده باشد که دندان شما به درمان ریشه نیاز دارد، شاید احساس بهتری پیدا کنید اگر بدانید تنها نیستید. تخمین زده شده است که تقریباً نیمی از افراد بزرگسال تا سن 50 سالگی، درست مانند شما، به درمان ریشه نیاز دارند.
درمان ریشه زمانی ضرورت پیدا می کند که پالپ دندان یا بافت نرم دندان که شامل اعصاب، عروق خونی و بافت های همبند است، ملتهب شوند. دندانپزشک یا متخصص درمان ریشه بافت های عفونی را تخلیه می کند، فضای داخلی دندان که اکنون خالی است را پاکسازی می کند تا مانع جایگزینی مجدد عفونت باکتریایی شود.
اکثر افراد از مضرات دخانیات و کشیدن سیگار برای سلامت خود آگاه هستند و نمی دانند این عادت چه آسیبی به دهان، لثه ها و دندان ها وارد می کند یا اینکه تصور می کنند تنها می تواند موجب زرد و لکه دار شدن دندان ها شود، در حالی که نمی دانند کشیدن سیگار می تواند موجب بیماری لثه، مرگ پالپ، نیاز به درمان ریشه، از دست رفتن دندان ها و در موارد وخیم می تواند موجب بروز سرطان دهان شود.
اگر سیگار می کشید، شاید از شنیدن نتایج تحقیقاتی که اخیراً روی سلامت دندان ها انجام شده اند شگفت زده شوید. نتایج این تحقیقات حاکی از آن است که جنسیت، میزان مصرف دخانیات و نیز طول زمانی که از مصرف دخانیات می گذرد همگی روی نیاز فرد به درمان ریشه تأثیر چشمگیری دارند.
همواره روی تفاوت ها و نیز شباهت های مردان و زنان بحث بوده است، تنها چیزی که ما به عنوان دندانپزشک از آن مطمئن هستیم این است که: زمانی که بحث از سلامت دندان ها به میان می آید زنان و مردان از نظر دندانی با یکدیگر کاملاً متفاوت هستند. مطالعات انجام شده نشان می دهند مردان در تمام سنین بیشتر از زنان در معرض پوسیدگی و کرم خوردگی دندان، بیماری پریودنتال و سرطان دهان هستند؛ کشیدن سیگار می تواند مردان را دو برابر بیشتر از زنان در معرض خطر قرار دهد. کشیدن سیگار نیز می تواند نیاز به درمان ریشه را در مردان دو برابر بیشتر از زنان افزایش دهد. به این معنا مردانی که سیگار می کشند نسبت به زنانی که سیگار می کشند دو برابر بیشتر احتمال دارد به درمان ریشه نیاز داشته باشند. آیا به این معناست که زنان از این خطر در امان هستند؟ نه واقعاً. از نظر بازه زمانی زنان به اندازه مردان هر روز و روزی چند مرتبه سیگار نکشیده اند، با این حال هنوز آنها نیز در معرض خطر نیاز به درمان ریشه هستند.
اینکه چرا مصرف دخانیات و کشیدن سیگار باعث می شود افراد بیشتر مستعد مشکلات دندانی شوند و به درمان ریشه (عصب کشی) نیاز داشته باشند هنوز مانند یک معما است. تصاویر رادیوگرافی با اشعه ایکس نیز قادر نیستند نشان دهند چرا افراد سیگاری بیشتر از افراد غیر سیگاری مستعد مشکلات پالپ و نیاز به درمان ریشه هستند. اما برخی محققان معتقدند پاسخ این معما در اتفاقی است که با کشیدن سیگار و مصرف دخانیات برای سلامت عمومی بدن رخ می دهد: سیگار و تنباکو می توانند توانایی بدن برای مبارزه با عفونت و کاهش التهاب را کاهش دهند و به سیستم جریان خون بدن آسیب برسانند. دیگر محققان معتقدند افراد سیگاری بیشتر از افراد غیر سیگاری با مشکل پوسیدگی دندان ها مواجه هستند، مشکلی که خود عامل اصلی نیاز به درمان ریشه است. در افراد سیگاری احتمال تشکیل پلاک باکتریایی روی دندان ها بیشتر است، مشکلی که منجر به بیماری لثه و دیگر مشکلات دندانی می شود. لثه تحت تأثیر قرار می گیرد زیرا سیگار موجب کاهش اکسیژن درون خون می شود در نتیجه بهبود دندان و لثه عفونی دشوار خواهد شد. امید است محققان در آینده نزدیک بتوانند بیشتر مکانیزم اثر دخانیات روی دندان ها را شناسایی کنند و کمک کنند احتمال نیاز به درمان ریشه کاهش یابد.
اگر به تازگی به کشیدن سیگار عادت پیدا کرده اید، کمتر در معرض نیاز به درمان ریشه هستید- اما اجازه ندهید این عبارت شما را فریب دهد و فکر کنید در امان هستید. احتمال نیاز به درمان ریشه در فردی که به تازگی کشیدن سیگار را آغاز کرده است 20% بیشتر از افراد غیر سیگاری است. کشیدن سیگار به مدت 4-12 سال، احتمال بروز خطر را دو برابر می کند. اما افرادی که برای مدت زمان طولانی دخانیات مصرف کرده اند بیشتر از فردی که کمتر از 12 سال سیگار کشیده است مستعد ابتلا به این بیماری ها و نیاز به درمان است؛ در نتیجه احتمال نیاز به درمان ریشه در این افراد 120% بیشتر از افراد غیر سیگاری است.
علاوه بر پی بردن به خطر افزایش احتمال نیاز به درمان ریشه، مطالعات نشان می دهند ترک سیگار می تواند تأثیر مثبت بسیاری داشته باشد. طول بازه زمانی که فرد سیگار می کشیده است، و طول بازه زمانی که آن را ترک کرده است با خطری که او را تهدید می کند ارتباط مستقیم دارد.
همه دندانپزشک ها باید از بیماران خود بخواهند اگر سیگار می کشند آن را ترک کنند. علاوه بر این، برای کمک به آنها می توانند استفاده از چسب نیکوتین nicotine patch (چسب کوچکی که حاوی مقادیر اندکی نیکوتین است و با قرار دادن آن روی پوست، نیکوتین از راه پوست جذب و وارد جریان خون می شود و فرد کمتر برای مصرف نیکوتین اشتیاق خواهد داشت) یا دیگر محصولات ترک سیگار را به آنها پیشنهاد دهند یا آنها را کلینیک های ترک سیگار ارجاع دهند.