شرایط همه بیماران با یکدیگر کاملاً متفاوت است، مخصوصاً در سنین بالا. به نظر می رسد شکست ایمپلنت های دندانی مشکلی است که به عوامل متعددی بستگی دارد؛ بنابراین، مشخص نیست که خود بالا رفتن سن برای کاشت ایمپلنت ها خطر محسوب می شود یا خیر. در این مقاله قصد داریم به بیان عوامل خطری بپردازیم که با افزایش سن بروز پیدا می کنند و آنها هستند که در شکست ایمپلنت های دندانی نقش دارند.

سن واقعی شما چقدر است؟

سن به عنوان یک عامل تعیین کننده در موفقیت ایمپلنت های دندانی، در تحقیقات مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است. بیمارانی که سن آنها بالاتر است، دوره بهبود طولانی تری دارند، مشکلات سیستمیک (سلامت) بیشتری دارند، و احتمال شرایط ضعف استخوان نیز در آنها بیشتر خواهد بود. با این حال مطالعات حاکی از این هستند که بالا رفتن سن به تنهایی برای کاشت ایمپلنت مشکل ایجاد نمی کند.

سن کاشت ایمپلنت

عوامل سیستمیک

ایمپلنت های دندانی و پروتزهایی که بر پایه ایمپلنت ها هستند، برای بیماران مسن تر گزینه های راحت تری هستند، با این حال، آنها با مشکلاتی مواجه می شوند که بیماران کم سن و جوان تر با آنها مواجه نمی شوند، از جمله مشکلاتی که برای سلامت عمومی بوجود می آیند و جراحی را با مشکل مواجه می سازند. با این حال، بروز مشکلات مطلق پزشکی برای ایمپلنت ها نادر است. جراحی کاشت ایمپلنت با همان مشکلاتی مواجه می شود که برای هر جراحی استخوان دیگری می توانند بوجود بیایند، بنابراین بسیار مهم است افرادی که بیماری های عمومی دارند شناسایی شوند، از جمله بیماری عروق کرونر، مصرف داروهای ضد انعقاد خون، دیابت، و پوکی استخوان.

با این حال، در آمارها نشان داده شده است مشکلاتی که در طول جراحی کاشت ایمپلنت بوجود می آیند، هرگز روی نرخ موفقیت یا شکست آنها تأثیر نمی گذارند زیرا بیمارانی که با این مشکلات عمومی سلامت مواجه هستند، هرگز تحت جراحی قرار نمی گیرند و در محاسبات آماری موفقیت درمان وارد نمی شوند.

سن فیزیولوژیک

دندانپزشک باید از تغییرات فیزیکی، متابولیک، و غدد درون ریزی که با افزایش سن همراه هستند، و نیز چگونگی تأثیرگذاری این تغییرات روی درمان ایمپلنت ها آگاه باشد. بدن انسان تا سن حدوداً 30 سالگی ذخایر استخوانی خود را غنی می کند و پس از آن به تدریج آنها را از دست می دهد. به طور کلی، تراکم مواد معدنی استخوان های بدن انسان ها (BMD) در سنین 25 تا 30 سالگی به اوج خود می رسد. با افزایش سن، در پی کاهش بافت استخوانی، استخوان ها ضعیف می شوند. تحلیل استخوانی که با افزایش سن همراه است، با از دست رفتن هماهنگی و تناسب فعالیت استئوبلاست ها و استئوکلاست ها مرتبط است. کاهش سطح استروژن ها تنها عامل مستقلی است که با آن می توان توده استخوانی را هم در زنان و هم در مردان پیش بینی کرد.

در زنان، یائسگی با کاهش سطح استروژن همراه است، که می تواند منجر به افزایش سطح تحلیل استخوان شود. پس از سن 70 سالگی، کاهش تراکم مواد معدنی استخوان های بدن مردان به اندازه زنان آغاز می شود: پوکی استخوان نوع 1 یا پوکی استخوان “پس از یائسگی”، که در آن از دست رفتن استخوان اسفنجی یا استخوان ترابکیولار غالب است، و اغلب منجر به شکستگی مهره ها و مچ دست می شود، و پوکی استخوان نوع 2 یا پوکی استخوان “وابسته به کهولت سن”، که در آن استخوان های قشری و هم استخوان های اسفنجی تحلیل می روند، و منجر به شکستگی استخوان لگن نیز می شود.

مطالعات بالینی روی نمونه های انسانی حاکی از تأخیر در بهبود استخوان با افزایش سن هستند. کاهش تعداد سلول های بنیادی استخوان ساز، کاهش تکثیر آنها و کاهش جریان خون سیستمیک یا موضعی به عنوان دلایل این اتفاق مورد بحث قرار گرفته اند. از نظر تأثیر افزایش سن روی بافت های پریودنتال، بیماری ها و مشکلات زیر شناسایی شده اند: نازک شدن و از بین رفتن بخش کراتینه اپیتلیوم؛ کاهش تراکم سلول ها و کلاژن سنتز شده در الیاف لیگامان پریودنتال؛ و کاهش تعداد سلول های لایه استئوژنیک استخوان آلوئولار. “تأخیر طبیعی” در روند بهبود افراد مسن تر وجود دارد. زخم های باز با روند کندتری جمع می شوند، و زخم های برش خورده نیز دیرتر استحکام پیدا می کنند. مطالعات تجربی حاکی از این هستند که گرچه جراحی ددر افراد بزرگسال می تواند بدون هیچ خطری انجام شود، و بیشترین خطرات برای آنها مشکلات پزشکی است که برای آنها بروز می یابند و روی زخم های آنها تأثیر می گذارند.

بیماری هایی که با افزایش سن بروز می یابند

سن کاشت ایمپلنت

دیابت و ایمپلنت

دیابت نوعی اختلال چشمگیر است که در سراسر دنیا مشاهده می شود. تعداد بیماران دیابتی با بالا رفتن سن افزایش می یابد، مخصوصاً در افراد بالای 50 سال، و این رقم در زنان سه برابر بیشتر از مردان است. تحقیقات نشان می دهند روند ترمیم و بهبود زخم در بیماران مبتلا به دیابت با تأخیر و سرعت پایین تری پیش می رود، بیماری های قلبی عروقی در آنها بیشتر بروز می یابد، نسبت به عفونت واکنش ناقص نشان می دهند، و بیشتر مستعد بیماری های پریودنتال هستند، همه عواملی که کاشت ایمپلنت را با مشکل مواجه می سازند. علاوه بر این، متابولیسم استخوان و مواد معدنی در بیماران دیابتی تغییر می کند، که احتمالاً در روند جوش خوردن استخوان اختلال بوجود می آورد.

تحقیقات نشان داده اند حتی بیمارانی که دیابت آنها تحت کنترل است نیز احتمال شکست ایمپلنت در آنها تقریباً سه برابر بیشتر از بیماران دیگر است. تقریباً می تواند گفت، نرخ موفقیت و دوام ایمپلنت در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 نسبتاً پایین است و طول مدت ابتلا به دیابت نیز روی موفقیت کاشت ایمپلنت های دندانی تأثیرگذار است. هر چه فرد مدت زمان بیشتری از ابتلای او به دیابت بگذرد، احتمال شکست ایمپلنت او نیز بالاتر است.

پوکی استخوان و وضعیت استروژن

پوکی استخوان عبارت است از کاهش و از دست رفتن توده و تراکم استخوان در سراسر بدن، از جمله فک ها. بر اساس گزارشات، کاهش توده استخوان در زمانی که در دوران یائسگی به سر می برند، تیغه آلوئولار را مانند دیگر استخوان ها در بدن درگیر می کند. با این حال، تعدای از محققان ابراز داشتند تعمیم دادن تغییرات در استخوان ها در نتیجه بالا رفتن سن و و پوکی استخوان بسیار ساده گرفته شده اند، و معمولاً مندیبل یا فک پایین تفاوت چشمگیری نسبت به دیگر استخوان های بدن دارد، بنابراین، اصلاً معقول نیست بخواهیم از یافته های استخوان فک به این نتیجه برسیم که نتایج آن قابل تعمیم به دیگر قسمت های بدن است. نمی توان با اطمینان نتیجه گیری کرد که توده استخوانی در مندیبل و ماگزیلا از تراکم یکسانی نسبت به دیگر قسمت های اسکلت بدن برخوردار هستند یا خیر، گرچه نشان داده شده است که مواد معدنی استخوان مندیبل با افزایش سن کاهش می یابد، و اینکه توده استخوانی مندیبل در زنان مسن کمتر از مردان مسن است.

در یکی از این مطالعات مشخص شد، هیچ ارتباطی بین وضعیت تراکم توده استخوانی، وضعیت تراکم توده استخوانی مندیبل، کیفیت استخوان، و شکست کاشت ایمپلنت وجود ندارد. در بیمارانی که پوکی استخوان دارند متابولیسم استخوان ناقص است، بنابراین به طور نظری، ممکن است رسیدن استخوان به یکپارچگی دشوارتر باشد؛ با این حال، پوکی استخوان سیستمیک به این معنا نیست که استخوان فک برای انسجام استخوانی مناسب نیست، و نه می تواند مشکلی قطعی برای کاشت ایمپلنت ها بوجود بیاورد. با بررسی چشمی کیفیت توده استخوانی اطراف محلی که قرار است ایمپلنت کار گذاشته شود، می توان اطلاعات کافی در خصوص آن بدست آورد و این اطلاعات برای بررسی احتمال شکست کاشت ایمپلنت مفیدتر از بررسی عددی مقدار تراکم توده استخوانی هستند. هیچ ارتباط مستقیمی بین تراکم توده استخوانی بازو و شکست ایمپلنت های دندانی وجود ندارد.

پوکی استخوان پیوسته در زنانی مشاهده می شود که در دوران یائسگی خود به سر می برند، اما در مطالعه ای که به مقایسه شکست ایمپلنت در زنانی پرداخت که در دوران پس از یائسگی به سر می برند و زنانی که در دوران قبل از یائسگی هستند، هیچ ارتباطی بین نرخ شکست کاشت ایمپلنت در زنان بالای 50 سال در مقایسه با زنان کمتر از 50 سال و نیز بین زنان و مردان بالای 50 سال مشاهده نشد. علاوه بر این هیچ تفاوتی بین زنانی که هورمون تراپی انجام داده بوند، با زنانی که تحت این درمان قرار نگرفته بودن مشاهده نشدهیچ یک از وضعیت هایی که به آنها اشاره شد بین کاشت ایمپلنت در مندیبل و ماگزیلا تفاوت ایجاد نمی کنند. وضعیت استروژن در زنانی که در دوره یائسگی به سر می برند، روی روند بهبود ایمپلنت در ماگزیلا می تواند مشکل ایجاد نماید اما روی مندیبل تأثیری نخواهد داشت. زنانی که در دوران پس از یائسگی خود جایگزین های هورمونی دریافت نمی کنند نرخ شکست ایمپلنت در ماگزیلای آنها بالاتر است. هورمون درمانی می تواند نرخ شکست ایمپلنت را در ماگزیلا تا 41 درصد کاهش دهد. از آنجا که پوکی استخوان، استخوان ترابکیولار را بیشتر از استخوان کورتیکال تحت تأثیر قرار می دهد، و ماگزیلا استخوان ترابکیولار بیشتری دارد، بنابراین ماگزیلا بیشتر مستعد تأثیرات سیستمیک پوکی استخوان است.

سن کاشت ایمپلنت

کیفیت و کمیت استخوان موجود

کیفیت استخوان به اسئواینتگریشن مربوط می شود، و کمیت استخوان به بلندی ایمپلنت، که برای استحکام اولیه و موفقیت در دراز مدت اهمیت دارند. همانطور که در بالا اشاره شد، کیفیت و کمیت استخوان تحت تأثیر افزایش سن هستند. تحقیقات نشان می دهند، پس از سن 50 سالگی، افزایش چشمگیری در پوکی استخوان کورتیکال مندیبل مشاهده می شود، و این مقدار در استخوان آلوئولار بیشتر از بدنه مندیبل است. این افزایش پوکی استخوان موجب کاهش توده استخوانی می شود، که در زنان بیشتر از مردان است. البته همین تحقیقات نشان می دهند، مقدار استخوان کورتیکال و ترابکیولار در افراد مختلف متفاوت است. کیفیت استخوان فک، شکل استخوان، طول ایمپلنت، شرایط درمان، و مشخصه های مربوط به استخوان فک هیچ تأثیر قابل توجهی روی میزان شکست ایمپلنت های دندانی ندارند.

سن کاشت ایمپلنت

تحلیل استخوان تیغه باکال یا لبی باعث می شود قرار گیری روکش روی ایمپلنت دشوار باشد. عدم تناسب بین تیغه باقی مانده یک فک برای کاشت ایمپلنت، و دندان های باقی مانده یا تیغه فک دیگر، بسیار شایع هستند. این پدیده مختص سن خاصی نیست، اما اغلب در سنین بالا اتفاق می افتد. کیفیت استخوان برای موفقیت کاشت ایمپلنت مهم است.

نگهداری و مراقبت

مانند دیگر درمان های زیبایی، عادت کردن به آن و توانایی نگهداری از آن، و نیز دسترسی به مطب دندانپزشکی، برای بیمارانی که کاشت ایمپلنت داشته اند نیز مهم است. در اکثر موارد، افراد مسن در عادت کردن به ایمپلنت ها مشکل دارند و این مشکلات در آنها بیشتر مشاهده می شود تا در افراد جوان تر. مشکلات مربوط به رعایت بهداشت و همراه با التهاب بافت نرم (موکوزیت)، و نیز گاز گرفتگی زبان، لب ها، و داخل گونه ها در افراد مسن تر بیشتر از افراد جوان تر مشاهده می شود.

سن کاشت ایمپلنت

نتیجه گیری

در درمان کاشت ایمپلنت های دندانی، سن بیمار به خودی خود یکی از عوامل خطر برای موفقیت کاشت ایمپلنت های دندانی محسوب می شود، اما نمی تواند دلیلی برای عدم کاشت ایمپلنت های دندانی باشد. به طور کلی، حفظ توده استخوانی و نیز بافت نرم، اسئواینتگریشن را در دراز مدت امکان پذیر می کند. نه خود افزایش سن، بلکه طبیعت و ماهیت خاص روند بیماری هایی مانند پوکی استخوان یا دیابت، و کیفیت و کیمت موضعی استخوان در محل کاشت ایمپلنت، که بیشتر به افزایش سن مربوط می شوند، مهمترین دلایل برای شکست کاشت ایمپلنت های دندانی هستند.