ممکن است دندانپزشک شما توصیه کند که دندان های شما نیاز به جرمگیری دارند. این فرایند عموماً در کنار تسطیح سطح ریشه دندان ها انجام می شود. به عبارت معمول تر، این دو روش در کنار یکدیگر تحت عنوان “پاکسازی عمقی” شناخته می شوند. جرمگیری دندان و تسطیح سطح ریشه به درمان بیماری پریودنتال مزمن (که تحت عنوان بیماری لثه شناخته می شود) کمک می کند. آنها عمقی تر از تمیز کردن معمول دندان ها هستند.

جرمگیری و تسطیح سطح ریشه دندان ها اغلب بیشتر از یک مرتبه مراجعه به دندانپزشک طول می کشد و بر اساس وخامت بیماری پریودنتال مزمن شما و اینکه آیا لثه تحلیل رفته دارید یا خیر، ممکن است نیاز به بی حس کننده موضعی داشته باشید. بهبود پس از این فرایند سر پایی معمولاً تنها چند روز طول می کشد اما ممکن است طولانی تر نیز شود.

چه تفاوتی بین جرمگیری و تسطیح سطح ریشه دندان ها وجود دارد؟

تسطیح سطح ریشه فرایندی است که در آن همه سطوح ریشه های دندان ها توسط باکتری عفونی شده است پاکسازی می شود. درمان شامل زدودن پلاک و تارتار از سطح ریشه دندان ها و صاف و صیقلی کردن قسمت هایی است که زیر خط لثه واقع شده اند. جرمگیری عبارت است از تمیز کردن و زدودن تارتار و پلاک از روی سطوح دندان ها که در بالای خط لثه واقع شده اند. هر دوی این فرایندها بخش های حیاتی حفظ بهداشت و سلامت دهان و دندان ها هستند.

جرمگیری و تسطیح سطح ریشه دندان

چه زمانی شما نیاز به جرمگیری دارید؟

در صورتی که دهان شما علائمی از بیماری پریودنتال مزمن داشته باشد، دندانپزشک جرمگیری و تسطیح سطح ریشه ها را توصیه خواهد کرد. این فرایندها می توانند به متوقف ساختن تأثیرات مضر این شرایط کمک کنند و دهان شما را سالم نگهدارند.

بیماری پریودنتال مزمن زمانی اتفاق می افتد که باکتری های موجود در پلاک ها باعث شوند لثه ها از روی دندان های شما کنار بروند. این موجب می شود پاکت های بزرگی بین دندان ها و لثه های شما بوجود بیایند و به مرور زمان بزرگ تر شوند، بدین ترتیب باکتری های بیشتری می توانند در آنجا رشد کنند و امکان دسترسی به آنها با مسواک زدن در منزل وجود ندارد. به همین دلیل است که نخ دندان کشیدن منظم برای دسترسی به قسمت هایی که امکان دسترسی به آنها با مسواک وجود ندارد کلید اساسی حفظ سلامت دندان ها و لثه ها است.

شرایط متعددی وجود دارند که به جرمگیری و تسطیح سطح ریشه دندان ها، یا هر دو، نیاز خواهند داشت:

• برای سلامتی کل بدن: از طریق تحقیقات مشخص شده است که بیماری لثه با دیگر مشکلات مربوط به سلامت بدن ارتباط دارد، از جمله خطر بروز بیماری های قلبی و سکته. این فرایند منطقه اطراف دندان ها و لثه ها را تمیزتر نگه می دارد، و مانع رشد باکتری ها و ورود آنها به درون جریان خون می شود.
• برای داشتن دندان های سالم تر: وقتی لثه های تحلیل می روند، خطر بروز بیماری پریودنتال افزایش پیدا می کند. پاکت ها عمیق تر می شود، و محیطی عالی برای پنهان شدن و رشد کردن باکتری ها بوجود می آورند. بدن با التهاب پاسخ می دهد، و لثه ها قرمز می شوند و ممکن است پف کرده و متورم ظاهر شوند. این التهاب شروع به تخریب بافت لثه ها می کند.
• زیبایی: این فرایند می تواند در زدودن لکه های روی دندان ها و ایجاد لبخندی دلنشین تر کمک کننده باشد.
• بوی بد دهان: بوی بد مداوم دهان در نتیجه باکتری ها بروز پیدا می کند، که اکثر آنها زیر خط لثه ها زندگی می کنند. جرمگیری و تسطیح سطح ریشه دندان ها این باکتری ها و پلاک ها را تمیز می کنند بنابراین می توانید دهانی تمیزتر و خوشبوتر داشته باشید.

بیماری پریودنتال مزمن اگر درمان نشده باقی بماند می تواند منجر به بروز مشکلات زیر شود:

• تحلیل رفتن استخوان و بافت لثه
• از دست رفتن دندان ها
• لق شدن دندان ها
• جابجایی های نامطلوب دندان ها

برخی از دلایلی که ممکن است این شرایط برای شما بوجود بیایند عبارتند از:

• بهداشت بد دهانی
• سیگار کسیدن
• بالا رفتن سن
• تغییرات هورمونی
• تغذیه نامناسب
• سابقه خانوادگی
• دیگر مشکلات و بیماری ها

جرمگیری و تسطیح سطح ریشه دندان

فرایندهای جرمگیری و تسطیح سطح ریشه چگونه انجام می شوند؟

بسته به تعداد دندان هایی که نیاز به جرمگیری و تسطیح سطح ریشه دارند، این فرایندها ممکن است برای تکمیل نیاز به چند جلسه مراجعه به دندانپزشک داشته باشند. در طول هر جلسه، دندانپزشک گام های زیر را انجام می دهد:

1. دندانپزشک شما کار خود را با استفاده از بی حس کننده های موضعی برای بی حس کردن منطقه اطراف دهان، که قصد کار کردن روی آن را دارد، آغاز می کند. اگر قرار است بیش از یک منطقه تحت درمان قرار بگیرند، احتمالاً دندانپزشک شما هر بار تنها یک منطقه را بی حس خواهد کرد تا اطمینان حاصل نماید که اثر داروی بی حس کننده از بین نرفته است.
2. دندانپزشک پس از مطمئن شدن از اثر داروی بی حسی، جرمگیری دندان ها و تسطیح سطح ریشه های دندان ها را آغاز خواهد کرد و تمامی رسوبات و جرم های موجود در پاکت های پریودنتال را پاکسازی می کند. دندانپزشک این کار را با استفاده از ابزارهایی خمیده به نام های اسکیلر و کورت انجام می دهد. این ابزارها به داخل فضاهای بین دندان ها و لثه ها فرو می روند، و به دندانپزشک اجازه می دهند به پاکت های پریودنتال دسترسی داشته باشد. علاوه بر این، وی ممکن است از اسکیلر آلتراسونیک برقی برای زدودن سریع تر و مؤثرتر رسوب روی دندان ها استفاده کند.

تسطیح سطح ریشه دندان ها در حقیقت عبارت است از زدودن مقادیر اندکی از سمنتوم و عاج دندان ها. علاوه بر زدودن جرم ها و رسوبات، کئرت سطوح ریشه دندان ها را نیز صاف و صیقلی و یکدست می کند تا از انباشته شدن مجدد باکتری ها، بیوفیلم، و رسوب در آینده پیشگیری نماید. برای انجام تسطیح سطح ریشه دندان ها نیاز است خط لثه ها مجدداً به شکل مؤثری به دندان های متصل شوند.

3. دندانپزشک شما به طور کلی جرمگیری و تسطیح سطح ریشه دندان ها را به چهار بخش، یا چهار یک چهارم از دهان تقسیم می کند: بالا راست، بالا چپ، پایین راست، و پایین چپ. جرمگیری و تسطیح سطح ریشه کل دندان ها معمولاً نیاز به چند مرتبه مراجعه به دندانپزشک دارد. دندانپزشک پس از تکمیل یک بخش از دهان ممکن است به سراغ بخش بعدی برود یا تا جلسه بعد دست نگهدارد.
4. پس از تکمیل فرایند، دندانپزشک از شما می خواهد چند هفته بعد برای پیگیری مجدداً مراجعه کنید. در طول این جلسه، دندانپزشک لثه های شما را مجدداً پروب خواهد کرد تا بررسی نماید جرمگیری و تسطیح سطح ریشه دندان ها در درمان بیماری لثه شما چقدر مؤثر بوده اند. علاوه بر این، وی در مورد نحوه حفظ سلامت بهبود یافته لثه ها، به شما نکاتی آموزش خواهد داد. گاهی اوقات، برای درمان کامل بیماری پریودنتال و مشاهده بهبود سلامت لثه ها، ممکن است چند مرتبه جرمگیری و تسطیح سطح ریشه نیاز باشد.

جرمگیری و تسطیح سطح ریشه دندان

جرمگیری دندان ها چه مزایایی دارد؟

جرمگیری دندان ها و تسطیح سطح دندان ها درمان های “استاندارد طلایی” برای بیماری پریودنتال مزمن تلقی می شوند. در سال 2015، در مروری که روی 72 مقاله انجام شد مشخص شد، این فرایندها شکاف پاکت های بین دندان ها و لثه ها را به طور میانگین تا 5/0 میلی متر بهبود می دهند.

با کاهش پاکت هایی که بین دندان ها و لثه ها بوجود می آیند، از طریق جرمگیری دندان ها و تسطیح سطح ریشه آنها، خطر تجربه کردن از دست دادن دندان، بافت استخوان، و بافت لثه که با بیماری پریودنتال مزمن همراه است در شما کاهش پیدا خواهد کرد.

این فرایندها چه خطراتی دارند؟

خطرات جرمگیری دندان ها بسیار جزئی هستند. پس  از انجام فرایند ممکن است شما در معرض خطر عفونت قرار داشته باشید، بنابراین دندانپزشک شما ممکن است یک آنتی بیوتیک یا یک دهانشویه خاص را برای استفاده چند روز یا چند هفته بعد برای شما تجویز کند.

چه زمانی باید با دندانپزشک تماس گرفت؟

پس از جرمگیری دندان ها و تسطیح سطح ریشه دندان ها، در صورتی که هر یک از موارد زیر را تجربه کردید بلافاصله با دندانپزشک خود تماس بگیرید:

• بدتر شدن درد
• منطقه درمان شده طبق انتظار بهبود پیدا نمی کند.
• تب دارید.

علاوه بر این، به مدت چند روز پس از انجام فرایند ممکن است درد و حساسیت و همچنین تحریک پذیری لثه ها را تجربه کنید.

هرگونه عارضه جانبی فرایند ظرف چند هفته از بین خواهند رفت. اگر ادامه داشتند، با دندانپزشک خود تماس بگیرید.

جرمگیری و تسطیح سطح ریشه دندان

پس از جرمگیری دندان ها چه انتظاراتی می توان داشت؟

پس از جرمگیری و تسطیح سطح ریشه ها، شما می توانید انتظار داشته باشید متوجه مقداری کمتری قرمزی و خونریزی، همینطور تورم کمتر بافت لثه ها شوید. سلامت لثه های شما می تواند با مراقبت های درست خانگی و مراقبت های تخصصی منظم حفظ شود.

درد و ناراحتی

درد یا ناراحتی می تواند حاد باشد و ظرف چند روز برطرف خواهد شد. ناراحتی بلافاصله پس از درمان معمولاً همراه با درد های ضربان دار جزئی یا درد هایی است که ممکن است ناراحت کننده باشند. این ناراحتی معمولاً ظرف حدود چهار ساعت فروکش می کند. هر گونه ناراحتی که با مسواک زدن بوجود می آید ظرف یک تا سه ساعت بهتر خواهد شد.

حساسیت دندان ها

دندان ها ممکن است نسبت به تغییرات دمایی و یا شیرینی جات حساس باشند. حساسیت به دما ممکن است طی دو یا سه روز نخست شدید باشد.

خونریزی

مقداری خونریزی جزئی ممکن است در طول چند مرتبه بعدی که مسواک می زنید اتفاق بیفتد اما خونریزی پس از دو یا سه روز پیوسته کاهش پیدا خواهد کرد.

ظاهر

با فروکش کردن التهاب، ممکن است سطوح ریشه های دندان ها بیشتر قابل مشاهده باشند. این ممکن است منجر به ایجاد فواصل بیشتری بین دندان ها شود.

جرمگیری و تسطیح سطح ریشه دندان

دستور العمل هایی برای به حداقل رساندن علائم

رژیم غذایی/ تغذیه

در صورتی که تسطیح سطح ریشه به صورت گسترده انجام شده باشد، جویدن غذاهای سفت، مانند گوشت یا سبزیجات خام ممکن است ناراحت کننده باشد؛ این بیشتر از چند روز طول نخواهد کشید. تا زمانی که جویدن راحت تر شود، داشتن یک رژیم غذایی نرم تر توصیه می شود.

ناراحتی/ درد/ حساسیت

در صورتی که بی حس کننده موضعی استفاده شده باشد، تا زمانی که احساس زبان یا گونه های شما بازگردند باید از غذاهای جویدنی پرهیز کنید. استامینوفن یا مسکن های غیر آسپرین باید در صورت نیاز و تنها برای کاهش ناراحتی مصرف شوند. در صورتی که حساسیت دندان ادامه پیدا کرد، از خمیر دندان های بی حس کننده (ضد حساسیت) استفاده کنید که حاوی نیترات پتاسیم هستند. در صورت شدید بودن یا ادامه دار بودن حساسیت، اعمال تخصصی مواد بی حس کننده ممکن است نیاز باشد.

بهداشت دهانی

در صورت تحریک پذیر بودن بافت های لثه، دندان های خود را به آرامی اما با دقت مسواک بزنید؛ این ممکن است بیشتر از همیشه زمان ببرد. تا روز سوم یا چهارم، تکنیک های عادی بهداشتی دهان می توانند از سر گرفته شوند. شستشوی دهان با هر یک از محلول های زیر توصیه می شود: یک دهانشویه آنتی میکروبیال، یا یک دهانشویه نمکی ولرم. استفاده از این دهانشویه ها باید به یک تا دو هفته محدود شود.

نکات دیگری که پس از تسطیح سطح ریشه دندان ها باید به آنها دقت کرد:

• طی چند روز نخست پس از تسطیح سطح ریشه دندان، داشتن مقداری ناراحتی خفیف و خونریزی اندک از لثه ها کاملاً عادی است. بهداشت دهانی خود را به خوبی رعایت کنید، و ناراحتی و خونریزی در نهایت فروکش خواهند کرد. لثه دوباره سلامت خود را بدست خواهد آورد.
• بهداشت خوب دهانی برای بهبود لثه ها پس از تسطیح سطح ریشه دندان ها ضروری است. مراقبت های روزانه صحیح باید انجام شوند که شامل مسواک زدن دقیق دندان ها دو مرتبه در طول روز، و استفاده از نخ دندان یا مسواک بین دندانی برای پاکسازی سطوح دندان های مجاور می باشد. سیگار کشیدن تأثیر منفی روی روند بهبود از بیماری لثه خواهد داشت، بنابراین باید ترک شود.
• کل دوره درمان بیماری لثه معمولاً شامل چندین جلسه مراجعه به دندانپزشک است، به خاطر داشته باشید که جلسات خود را دنبال کنید و چکاپ های منظم دندانی را نیز ادامه دهید.

سخن پایانی

جرمگیری دندان ها و تسطیح سطح ریشه دندان ها فرایندهای رایجی برای درمن بیماری پریودنتال مزمن هستند. دندانپزشک شما می تواند این فرایند سرپایی را در مطب و با یا بدون نیاز به بی حس کننده موضعی انجام دهد.

برای تکمیل فرایند ممکن است به بیشتر از یک جلسه نیاز داشته باشید. پس از فرایند به مدت چند روز یا یک هفته ممکن است عوارض جانبی خفیفی را تجربه کنید.