پس از کشیدن دندان، یک حفره عمیق (آلوئول یا سوراخ) در آن ناحیه از فک ایجاد می شود. در موارد خاص، بیمار دچار آلوئولیت حفره دندان می شود – یک فرآیند التهابی که باعث درد می شود و تهدیدی بالقوه برای سلامت بافت های اطراف (پریودنتال، استخوان فک) است. اگر با همه نشانه ها، آلوئولیت پس از کشیدن دندان ایجاد شد، باید فوراً درمان انجام شود. دسترسی به موقع به کلینیک دندانپزشکی این امکان را برای شما فراهم می کند تا بیماری را به موقع تشخیص دهید، درمان را شروع کنید و از عوارض خطرناک جلوگیری کنید.

آلوئولیت حفره دندان چیست؟

اجازه دهید با صحبت در مورد چگونگی ایجاد آلوئولیت حفره دندان شروع کنیم. در شرایط مساعد، پس از کشیدن دندان، در بستری که دندان در آن قرار داشته است لخته خون تشکیل می شود. این لخته از سلول های پروتئینی تشکیل شده است که در تشکیل لخته خون نقش دارند. لخته به طور کامل حفره را پر کرده و دیواره های آن را می پوشاند. وظیفه اصلی آن محافظت در برابر آسیب و نفوذ عفونت به بافت های آسیب دیده در حین کشیدن دندان است. در نتیجه، حفره دندان کشیده شده با زخم جوشی اولیه بهبود می یابد. بافت شل داخل زخم، سپس بافت همبند و سپس بافت استخوانی جدید تشکیل می شود.

اما تحت شرایط خاص، روند بهبود طبیعی مختل می شود (لخته خون تشکیل نمی شود، به اندازه کافی به سطح زخم نمی چسبد، یا از نظر مکانیکی آسیب می بیند).

سپس پس از کشیدن دندان، آلوئولیت (التهاب حفره) شروع می شود که چندین مرحله دارد:

• آلوئولیت سروزی اولین مرحله از فرآیند التهابی است. علائم آن 2 تا 3 روز پس از کشیدن دندان ظاهر می شوند که همراه با درد مداوم و بدتر شدن تدریجی وضعیت سلامتی بیمار است.
• آلوئولیت چرکی – اگر بیمار به موقع به دندانپزشک مراجعه نکرده و تحت درمان لازم قرار نگیرد این شرایط ایجاد می شود. شکل چرکی تقریباً 6 تا 7 روز پس از فرایند کشیدن دندان ایجاد می شود. در این مرحله علائم درد تشدید می شوند. علائم دیگری به آنها اضافه می شوند – افزایش و درد غدد لنفاوی، تشکیل پلاک خاکستری روی سطح حفره، ادم بافت های اطراف، وخامت وضعیت عمومی بیمار.
• آلوئولیت هیپرتروفیک آخرین مرحله بیماری است که در آن علائم عمومی از جمله درد تضعیف می شود و بهبودی رخ می دهد. این یک وضعیت موذی است، زیرا در برابر پس زمینه تسکین ظاهری، بیماری پیشرفت می کند، در پس زمینه التهاب، اختلال در خونرسانی، پیشرفت قوی، ترشح چرک، نکروز بافت وجود دارد. در سیر مزمن بیماری و وجود گرانولاسیون، آلوئولیت می تواند به مرحله جداسازی (رد مناطق خاصی از بافت عفونی، استخوان) برود.

آلوئولیت حفره دندان چیست؟

علائم آلوئولیت

بسیاری از بیماران به اشتباه بر این باورند که التهاب حفره دندان کشیده شده به درمان نیاز ندارد، درد و سایر علائم ناخوشایند پس از چنین فرایند عادی است. 3 روز اول احساس واقعاً دردناک (اعم از قوی و متوسط) عادی است، اما در این مرحله درد به تدریج فروکش می کند. اگر بعد از 2 تا 4 روز این اتفاق رخ نداد و حتی برعکس، درد تشدید شد، باید فوراً از پزشک وقت ملاقات بگیرید.

به طور کلی، با توجه به ماهیت و شدت احساس درد است که می توان آلوئولیت حفره را تشخیص داد. درد معمولاً:

• در حال افزایش است؛
• ضربان دار است؛
• به نیمی از صورت در سمتی که دندان برداشته شده است پخش می شود؛
• در مراحل بعدی – غیر قابل تحمل است، به شقیقه و گوش منعکس می شود.

سایر علائم آلوئولیت:

• افزایش دما به مقادیر بالا (38 و بالاتر)؛
• تورم و التهاب لثه ها در ناحیه زخم، پریوستیت (التهاب پریوستوم)؛
• عدم وجود / آسیب لخته خون؛
• تشکیل پلاک خاکستری؛
• ظهور ترشحات چرکی از حفره؛
• بوی بد دهان؛
• افزایش غدد لنفاوی (زیر فکی، گردنی)، درد آنها در هنگام لمس؛
• حساسیت بافت های ملتهب به گرما یا سرما؛
• ترشح بیش از حد بزاق؛
• از دست دادن اشتها.

به ندرت، با آلوئولیت، سایر عفونت ها به موازات مخاط دهان ایجاد می شوند (استوماتیت)، ایمنی کاهش می یابد، که می تواند منجر به عوارض خطرناکی شود – استمیلیت ostemyelitis، لنفادنیت lymphadenitis، استئوفلگمون osteophlegmon. بیمار به طور کلی احساس ناخوشی می کند (ضعف، خستگی).

علل آلوئولیت حفره دندان

آلوئولیت پس از کشیدن دندان معمولاً زمانی ایجاد می شود که لخته خون تشکیل نشده یا آسیب دیده باشد. سپس زخم برای عفونت باز می شود، که به سرعت بافت های نرم، استخوان فک را تحت تأثیر قرار می دهد.

همچنین تعدادی از عوامل باعث مستعد التهاب شدن می شوند:

• کشیدن پیچیده دندان با جراحی، که در آن بافت های آلوئول به طور اجتناب ناپذیر آسیب می بینند، که احتمال آلوئولیت را افزایش می دهد؛
• کشیدن دندان مولر سوم – آلوئولیت اغلب پس از کشیدن دندان عقل ایجاد می شود، زیرا بافت استخوانی در این بخش ساختار متراکم تری دارد؛
• عدم رعایت هنجارهای پردازش بافت (آب زدایی از بافت و استفاده از مواد پایدارساز برای قوام بخشیدن به بافت و تهیۀ برش های نازک از آن) در حین جراحی: پردازش نامناسب ضد عفونی کننده، حذف ناقص قطعات دندان، بافت های عفونی (گرانولوم)؛
• کیفیت پایین بهداشت دهان پس از جراحی؛
• عدم رعایت دستورات و توصیه های دندانپزشک در طول دوره بهبودی بافت؛
• خوردن غذای سفت، سرد و گرم که می توانند یکپارچگی لخته خون را مختل کنند؛
• سیگار کشیدن – دانشمندان ثابت کرده اند که خطر ابتلا به آلوئولیت در افراد سیگاری 20 تا 40 درصد بیشتر است؛
• یک روز پس از کشیدن دندان دهان را بشویید؛
• سیستم ایمنی ضعیف؛
• بیمار بیماری های داخلی دارد (به عنوان مثال، دیابت، اختلالات لخته شدن خون، عفونت باکتریایی در بدن)؛
• دوز بیش از حد بی حس کننده موضعی.

علیرغم عوامل مستعد کننده فراوان در دندانپزشکی مدرن، هنگام کشیدن دندان توسط پزشکان مجرب و با رعایت پروتکل ها، با استفاده از مواد بی حس کننده و ضد عفونی کننده با کیفیت بالا پس از کشیدن دندان، آلوئولیت در موارد نادری (حدود 3%) ایجاد می شود. بیشترین احتمال التهاب در طول کشیدن دندان های مولر و دندان های پیشین فک پایین وجود دارد، اما بویژه اغلب، آسیب در هنگام کشیدن دندان عقل نهفته رخ می دهد.

عوارض آلوئولیت پس از کشیدن دندان

آلوئولیت یک بیماری خطرناک است که در صورت درمان نادرست یا نابهنگام می تواند عواقب جدی داشته باشد:

• سینوزیت ادنتوژنیک (عفونت سینوس ماگزیلاری در صورت التهاب حفره پس از برداشتن دندان های مولر فک بالا)؛
• آماس – ضایعه عفونی بافت های نرم، که در آن تخریب بافت چرکی رخ می دهد، تهاجمی است، به سرعت در سراسر سیستم گردش خون پخش می شود، عروق حلق، گردن، مری، مدیاستن (میان پرده) را تحت تأثیر قرار می دهد، می تواند پیامدهای سلامتی جدی داشته باشد و حتی منجر به بروز مرگ شود؛
• پریوستیت – التهاب چرکی پریوستوم؛ استئومیلیت ادنتوژنیک – ایجاد یک فرآیند نکروز چرکی در بافت استخوان؛
• سپسیس – مسمومیت خون.

اگر درد بعد از کشیدن دندان پس از 3 روز از بین نرفت و احساس کردید که التهاب در حال پیشرفت است، بلافاصله با دندانپزشک خود تماس بگیرید.

عوارض آلوئولیت پس از کشیدن دندان

آلوئولیت پس از کشیدن دندان: درمان در دندانپزشکی

هنگام تشخیص آلوئولیت حفره دندان، درمان با هدف حل مشکلات زیر انجام می شود:

• رفع التهاب؛
• خارج کردم بافت های آلوده، قطعات دندان، سایر اجسام خارجی از حفره؛
• بازسازی کامل بافت؛
• پیشگیری از عوارض.

اولین قدم در درمان آلوئولیت، تشخیص است. پزشک محل التهاب را به صورت بصری بررسی می کند، در صورت لزوم، از تصاویر رادیوگرافی دندان با اشعه ایکس برای شناسایی بقایای دندان در زخم استفاده می کند.

درمان آلوئولیت حفره دندان

درمان شامل پاکسازی و ضد عفونی کردن ناحیه عفونی است و در چند مرحله انجام می شود:

• بی حسی (تمام اقدامات پزشکی تحت بی حسی موضعی انجام می شوند).
• حذف تکه های لخته خون، توده های نکروزه، بقایای غذا از حفره، شستشو با محلول ضد عفونی کننده.
• تخلیه قطعات دندان یافت شده از دندان کشیده شده.
• اگر فرآیند نکروز شروع شده باشد، پزشک با تریپسین شستشو انجام می دهد که حاوی آنزیم هایی است که بافت مرده را تجزیه می کند، به برداشتن چرک، تسکین تورم و التهاب کمک می کند.
• ضد عفونی و خشک کردن بافت حفره.
• قرار دادن یک تامپون آغشته به داروهایی با اثرات ضد عفونی کننده و بی حس کننده.
• پزشک درمان دارویی را برای بیمار تجویز می کند (یک دوره آنتی بیوتیک ها، اعمال دارو، شستشو)، توصیه هایی را برای مراقبت از دهان ارائه می دهد و زمان ویزیت بعدی را تعیین می کند، زمانی که لازم است ضد عفونی کردن حفره مجدداً انجام شود و گاز استریل تعویض شود.

حمام با محلول 01/0% میرمیستین و محلول 05/0% کلرهگزیدین اثر ضد التهابی مؤثری در درمان آلوئولیت دارد. در صورت درد شدید بیمار می تواند مسکن های توصیه شده توسط پزشک و با دوز توصیه شده مصرف کند.

درمان و پیشگیری از آلوئولیت پس از کشیدن دندان عقل در منزل

نتیجه درمان آلوئولیت پس از کشیدن دندان تا حد زیادی به خود بیمار بستگی دارد. برای اینکه زخم زودتر بهبود یابد، باید پروتکل درمان تجویز شده را به شدت رعایت کنید و به توصیه های دندانپزشک در مورد مسواک زدن، رژیم غذایی و سبک زندگی خود پایبند باشید.

این در قدرت شماست که از آلوئولیت و سایر عوارض ناخوشایند پس از کشیدن دندان محافظت کنید. برای انجام این کار، باید مراقب پیشگیرانه از بیماری داشته باشید.

پس از کشیدن دندان، برای جلوگیری از آلوئولیت، نمی توانید:

• زبان، مسواک یا انگشتان خود را برای بررسی محل دندان کشیده شده استفاده کنید به گونه ای که به لخته خون آسیب برساند؛
• دهان خود را با شدت شستشو دهید؛
• خوردن غذای جامد و سفت؛
• به طور فعال در ورزش، کار فیزیکی سخت شرکت کنید؛
• گرفتن حمام آب گرم، رفتن در سونا؛
• سیگار کشیدن؛
• نوشیدن الکل.

چگونه به بهبود سریع تر بافت ها کمک کنیم؟

• غذاهایی که می توانند غشاءهای مخاطی را تحریک کنند (ترش، شور، تند) و همچنین غذاهای گرم و سرد را از رژیم غذایی حذف کنید؛
• غذای نرم یا ریز خرد شده را ترجیح دهید؛
• تمیزی حفره دهان را به دقت کنترل کنید، به طور منظم اقدامات بهداشتی و حمام های ضد عفونی کننده توصیه شده توسط پزشک را انجام دهید (برای جلوگیری از عفونت حفره)؛
• هنگام مسواک زدن، سعی کنید لخته خون را لمس نکنید؛
• هر بار بعد از صرف غذا و میان وعده به آرامی دهان خود را با آب بشویید.

چگونه دندانپزشک می تواند از ایجاد آلوئولیت جلوگیری کند؟

وقتی احساس بدی داریم به پزشک اعتماد می کنیم و سلامت خود را به او می سپاریم.

برداشتن دندان یک جراحی پیچیده است. وظایف پزشک عبارتند از:

• حداکثر کنترل هنگام انجام بی حسی؛
• کشیدن دقیق دندان آتروماتیک؛
• تمیز کردن حفره با کیفیت بالا، بویژه هنگام کشیدن دندان پوسیده، وجود کیست در اپکس ریشه؛
• انجام درمان صحیح پس از عمل؛
• کنترل نتایج.

سلامتی شما به حرفه ای بودن جراح و دقت اقدامات وی در حین جراحی بستگی دارد، بنابراین هنگام انتخاب دندانپزشک، توجه به سطح تجهیزات مطب، سطح آموزش و تجربه متخصصان بسیار مهم است.