دندان ساختار بسیار محکمی است که از بافت های مختلفی تشکیل شده است که از نظر سختی با یکدیگر متفاوت هستند. پالپ دندان مرکزی ترین لایه ی دندان است. در واقع حفره ای است که درون کانال داخل دندان واقع شده است و از تاج دندان تا نوک ریشه های آن امتداد دارد. این حفره مملو از عروق خونی و اعصابی است که مواد مغذی مورد نیاز دندان را تأمین می کنند. در انتهای هر ریشه سوراخی وجود دارد که اجازه می دهد این عروق وارد و خارج شوند.

چه زمانی عصب کشی دندان ضروری است؟

درمان ریشه، یا همان درمان اندودانتیک زمانی انجام می شود که اعصاب یا پالپ درون دندان در نتیجه ی عوامل مختلف عفونی و ملتهب شده باشد. این عوامل عبارتند از:

• پوسیدگی که به حفره تبدیل شده و وارد محدوده ی پالپ شده است.
• شکستگی یا لب پر شدگی دندان که به پالپ رسیده است.
• آسیب یا ضربه ی محکم به دندان باعث عفونت و خونریزی بافت پالپ شده است.
• باکتری های همراه با بیماری لثه می توانند از راه سوراخ های اصلی در انتهای نوک ریشه یا از راه منافذ بسیار ریز کانال در سطح ریشه، وارد حفره ی پالپ شوند.

طی فرایند درمان ریشه، متخصص درمان ریشه (اندودونتیست) با استفاده از دریل دندانپزشکی درون دندان سوراخ ریزی ایجاد می کند و از طریق آن اعصاب و پالپ درون دندان تخلیه می کند تا دندان بواسطه ی آنها هیچ دردی را احساس نکند. پس از تخلیه، باید حفره ی پالپ پر شود که با استفاده از مواد مخصوص این کار انجام می شود. سپس دندان سیل می شود تا از آن در برابر آسیب، صدمه و عفونت مجدد محافظت کند. در انتها ممکن است روی آن روکش دندان نیز قرار گیرد.

علائم نیاز به درمان ریشه (عصب کشی)

اگر شما مشکلات مربوط به دندان را تجربه می کنید ممکن است فکر کنید که”آیا واقعاً من به درمان ریشه نیاز دارم؟”. تنها یک دندانپزشک یا متخصص درمان ریشه می تواند مشخص کند که آیا درمان ریشه برای شما ضروری است. با این حال برخی علائم هستند که با مشاهده ی آنها می توان انتظار داشت دندان عصب کشی نیاز دارد.

علائم نیاز به درمان ریشه (عصب کشی)

علائم کلی و مشهود نیاز به عصب کشی

درد

شایع ترین علامتی که می تواند مشخص کند یک دندان به عصب کشی نیاز دارد، درد دندان است. این درد می تواند تنها یک ناراحتی خفیف باشد که اندکی احساس می شود سپس مجدداً از بین برود. یا اینکه درد شدیدی است که برای مدت زمانی طولانی تداوم دارد. گاهی اوقات این درد ضربان دار است که می تواند خوابیدن را با مشکل مواجه کند. گاهی اوقات، بسته به شدت آسیب وارده به دندان ممکن است این درد با درمان دارویی تسکین پیدا نکند. در برخی موارد، درد حین خوردن یا نوشیدن غذاها یا نوشیدنی های داغ یا سرد بروز می یابد و پس از آن تسکین می یابد. این درد  می تواند به درون فک ها، گوش ها، یا قسمت های شقیقه ها پخش شود. تغییر وضعیت نیز ممکن است روی تشدید یا تخفیف آن تأثیر داشته باشد. از آنجا که نوک ریشه ها ملتهب است، قرار دادن دندان ها روی یکدیگر یا وارد آمدن فشار به آنها می تواند درد ایجاد کند.

حساسیت

بسیاری افراد دندان های حساسی دارند. اما باید به خاطر داشته باشید که داشتن دندان های حساس، مخصوصاً حین خوردن یا نوشیدن غذاها یا نوشیدنی های داغ یا سرد، الزاماً به معنی نیاز دندان به عصب کشی نیست. با این حال، اکثر افرادی که دندان های آنها به درمان ریشه نیاز دارند در دندان های خود حساسیتی دارند که با برداشتن عامل محرک همچنان تداوم دارد. این حساسیت می تواند برای مدتی تداوم داشته باشد.

علائم نیاز به درمان ریشه (عصب کشی)

تورم، التهاب و قرمزی لثه ها

نه تنها دندان، بلکه لثه های اطراف منطقه ی درد هم می توانند از خود علائمی نشان دهند که حاکی از نیاز دندان به عصب کشی است. معمولاً درد، تورم، یا حتی برجستگی کوچکی که روی لثه مشاهده می شود نیز می تواند نشان دهنده ی نیاز دندان به درمان ریشه باشد.

علائم نیاز به درمان ریشه (عصب کشی)

تیره شدن رنگ دندان در نتیجه ی مرگ اعصاب درون دندان می تواند مشاهده شود.

تورم گونه، فک ها، لب ها، یا صورت نیز شایع است.

علائم نیاز به درمان ریشه (عصب کشی)

جوش (فیستول) یا زخم روی لثه ای که دندان عفونی را پوشش می دهد. ممکن است از این جوش چرک خارج شود و بو یا مزه ی بدی داشته باشد.

تب

مزه ی بد و تهوع آور درون دهان

بوی بد دهان

تورم غدد حلقی

درد یا فشار در سینوس ها

دشواری در باز کردن دهان

احساس بیماری در کل بدن

علائم نیاز به درمان ریشه (عصب کشی)

علائمی که دندانپزشک به آنها توجه می کند

عدم وجود علائم: در بسیاری مواقع، ممکن است بیمار برای یک ویزیت ساده به دندانپزشک مراجعه کند بدون اینکه هیچ علامت یا نشانه ای مبنی بر مرگ دندان مشاهده کرده باشد. ممکن است دندانپزشک اندکی قرمزی یا تورم در کنار لثه ها مشاهده کند یا اینکه با گرفتن یک عکس رادیوگرافی ساده متوجه موضوع شود.

علائم مبهم و غیر شفاف: در برخی موارد ممکن است بیمار در یک قسمت از دهان خود احساس درد و ناراحتی داشته باشد. دندانپزشک با انجام یک دسته تست ها می تواند منشاء و ماهیت درد و سلامت پالپ را مشخص کند. رادیوگرافی می تواند به شناسایی دندان مشکل دار کمک کند، اما همیشه این امکان وجود ندارد. گاهی اوقات، حتی پس از انجام تست ها نیز ممکن است دندانپزشک در تشخیص منشاء درد و ناراحتی مشکل داشته باشد، به همین دلیل باید بیمار به متخصص درمان ریشه مراجعه کند.

دردهای مزمن: در برخی موارد ممکن است بیمار با علائم واضحی مانند آبسه ی دندان به دندانپزشک مراجعه کند، که در این صورت تصویر رادیوگرافی می تواند در تشخیص میزان آسیب وارده به دندان کمک کننده باشد.