سمنتوم دو وظیفه عمده دارد، هم توبول های عاج ریشه دندان را سیل (مهر و موم) می کند و هم به عنوان اتصالی برای فیبرهای پریودنتال به منظور نگه داشتن دندان درون حفره خود عمل می کند. سمنتوم این قابلیت را دارد که تحلیل ریشه دندان را بوسیله رسوب بر عکس کند زیرا یک لایه صاف و صیقلی روی سطح سمنتال بوجود می آورد.

دو نوع بافت سخت ریشه دندان را پوشش می دهند. نوع اول، سمنتوم intermediate نامیده می شود، که یک لایه یکنواخت است که از سلول های اپیتلیال داخلی غلاف ریشه دندان منشاء می گیرند. نوع دوم سمنتوم سلولی- غیر سلولی cellular-acellular cementum است، رسوب نازکی از یک ماده استخوان مانند است که از سمنتوبلاست هایی تولید شده است که آن را از فیبروبلاست های الیاف لیگامان پریودنتال متمایز می کند. گزینه دوم به صورت تصاعدی قرار گرفته است، معمولاً پس از یک لایه سلولی یک لایه غیر سلولی قرار گرفته است. وجه مشترک سمنتوم و استخوان وجود سلول هایی درون حفره ها و شکاف ها است و نیز اینکه سلول ها درون مجراهای کوچک فراوری می شوند.

علاوه بر این، سمنتوم از خود خطوط افزایشی نشان می دهد اما عروق یا اعصاب تأمین کننده ندارد، که یکی از مشخصه های ویژه استخوان است. در نتیجه، سمنتوم مشخصه های منحصر بفردی دارد، از جمله فقدان حساسیت عصبی و توانایی بیشتر از استخوان برای مقاومت در برابر تحلیل. هر دو این ها ویژگی های بالینی مهمی هستند. با افزایش سن، سمنتوم سطح زبر و غیر عادی پیدا می کند که در نتیجه تحلیل سنتال اتفاق می افتد. درون این سمنتوم نیز سمنتیکل های (توده گلبولی مجرای کوچکی از عاج دندان که در ناحیه ریشه دندان قرار دارند) آزاد یا متصلی وجود دارد. این سنگ های بیضی شکل یا گرد شبیه دنتیکل های (توده های آهکی مجزایی در داخل حفره پالپ یا عاج دندان) پالپ دندان هستند. آنها اجرام کلسیفیه شده ای هستند که ممکن است پنهان، متصل به سمنتوم، یا در الیاف پریودنتال لیگامان آزاد باشند.

سمنتوم

نقش سمنتوم در سطح ریشه دندان

بافت سختی که کل سطح ریشه دنادن را پوشش می دهد بسیار نازک است اما می تواند دو وظیفه مهم را به انجام برساند. ابتدا اینکه، سطح عاج ریشه دندان را سیل می کند و پایانه های توبول های باز عاج را پوشش می دهد. دوم اینکه، فیبرهای سوراخ دار الیاف پریودنتال لیگامان درون سمنتوم پنهان می شوند. این فیبرها به عنوان اتصالی برای فیبرهای الیاف پریودنتال لیگامان برای ریشه دندان عمل می کنند و به حفظ دندان درون حفره خود کمک می کنند.

از نظر بالینی، اگر سمنتوم در قسمت های آپیکال ریشه دندان ته نشین شود، می تواند کمک کند دندان وظیفه عملکردی خود در اکلوژن را حفظ نماید، مخصوصاً در بیمارانی که براکسیسم (دندان قروچه) مزمن دارند. از آنجا که سمنتوم در مقایسه با دیگر بافت های پریودنتال کندترین روند رشد را دارد، آخرین بافتی خواهد بود که پس از از دست رفتن اکلوزال به سطح ریشه دندان افزوده می شود.

رشد سمنتوم

نخستین سمنتومی که روی سطح دندان به شکل رسوب قرار می گیرد سمنتوم intermediate نامیده می شود و در طول شکل گیری با سلول های اپیتلیال داخلی غلاف ریشه دندان شکل می گیرد. این رسوب و ته نشینی قبل از تجزیه شدن لایه سلول های غلاف ریشه دندان اتفاق می افتد. سمنتوم Intermediate بین لایه های دانه ای عاج و سمنتوم دوم قرار گرفته است که با سمنتوبلاست ها شکل می گیرد. منشاء این سمنتوبلاست ها فولیکول دندانی است. لایه نازک سمنتوم intermediate تقریباً 10 μm ضخامت دارد. این لایه پس از ته نشین شدن و رسوب کردن، به میزان بیشتری از عاج مجاور یا سمنتوم سلولی- غیر سلولی معدنی می شود. تحت بزرگنمایی صحیح، یک خط نازک از پرتو ماتی (پشت پوشی تشعشعی- کیفیت یا خاصیت جلوگیری از عبور انرژی تشعشعی مانند اشعه X یا اشعه گاما) مشاهده می شود که ریشه دندان را پوشش می دهد.

سمنتوم

سمنتوم سلولی- غیر سلولی نوع بافت سخت مخصوصی است که سطوح ریشه دندان را پوشش می دهد. لایه نازک ابتدایی این سمنتوم سلولی است و روی سمنتوم intermediate رسوب می کند. لایه های بعدی بین سلولی و غیر سلولی متغیر هستند. این سمنتوم با تغییرات پله ای ته نشین می شود. این سمنتوم به میزان زیاد و و از نظر بافت شناسی به استخوان شباهت دارد زیرا بافت سخت است با سلول های لاکونا در آن که به مجراهای کوچک صفراوی شباهت دارند. با این حال، بر خلاف استخوان ها، سمنتوم حاوی عروق خونی، اعصاب، یا کانال های هاورس haversian (استخوانراه- سوراخ های استخوان که رگ ها و غیره از آن رد می شوند) یا Volkmann  نیست، که کانال های مواد مغذی حاوی عروق خونی و اعصاب درون استخوان هستند.

سمنتوم

سمنتوم به ریشه های دندان ها محدود می شود. در 60 درصد موارد، برای مدت زمانی کوتاه، سمنتوم روی مینای سرویکال دندان شکل می گیرد؛ در 30 درصد موارد این روند در خط سرویکال، درست در نقطه مشترک با مینای دندان، متوقف می شود؛ و در 10 درصد موارد یک شکاف کوچک بین آنها وجود دارد. این نتاوب و تکرار تحت عنوان همپوشانی، مماس بودن، و شکاف شناخته می شود.

سمنتوم

سمنتوم Intermediate

سمنتوم Intermediate یک لایه نازک، غیر سلولی، بی شکل از بافت سخت تقریباً با 10 μm ضخامت است. این لایه با یک لایه درونی سلول های اپیتلیال غلاف ریشه دندان ته نشین می شود. ته نشینی بلافاصله قبل از تجزیه شدن سلول های اپیتلیال ریشه دندان به عنوان یک صفحه  اتفاق می افتد که از ریشه دندان به داخل بافت های پریودنتال منتقل می شود. سمنتوم Intermediate نخستین لایه ته نشین شده بافت سخت است، و توبول های عاج دندان را سیل می کند. سمنتوم Intermediate به خاطر منشاء اپیتلیال خود به جای کلاژن از پروتئین های شبیه مینای دندان تشکیل شده است، که پروتئینی است که معم لاً در سمنتوم سلولی و غیر سلولی یافت می شود. شکل گیری کامل سمنتوم Intermediate قبل از ته نشینی سمنتوم دوم آغاز می شود.