با رو به افزایش بودن شهرت ایمپلنت های دندانی، در صورتی که شما به یکی از آنها نیاز داشته باشید، مهم است بدانید که چه گزینه هایی برای شما فراهم هستند. ایمپلنت های تیتانیومی نوع سنتی آنها بوده اند زیرا بر اساس فدراسیون اروپایی پریودنتولوژی (EFP) تیتانیوم قادر است به خوبی با استخوان فک انسان پیوند بخورد. اما با پیشرفت در فناوری، مواد جدیدی مانند زیرکونیا، وارد بازار شده اند. در این مقاله نگاهی کوتاه می اندازیم به هر دو گزینه: ایمپلنت های تیتانیومی و ایمپلنت های زیرکونیا و برخی عوامل کلیدی که هنگام تصمیم گیری برای انتخاب یکی از این دو گزینه باید در نظر بگیرید.
پیشینه مواد ایمپلنت های دندانی
بر اساس EFP، ایمپلنت های دندانی از اواسط دهه 1960 به عنوان جایگزینی برای دندان های طبیعی از دست رفته مورد استفاده قرار می گرفته اند. آنها می توانند از روکش ها، بریج ها، یا حتی از پروتزهای مصنوعی به عنوان جایگزینی برای یک یا چند دندان از دست رفته حمایت کنند. ایمپلنت های دندانی به طور سنتی از تیتانیوم ساخته می شوند، اما ایمپلنت های سرامیکی مانند زیرکونیا، به عنوان گزینه های جایگزین گسترش یافته اند.
ایمپلنت های اکسید آلومینیوم کمی پیش از زیرکونیا استفاده می شدند، اما آنها در اوایل دهه 1990 از بازار خارج شدند. ایمپلنت های دی اکسید زیرکونیوم- یا زیرکونیا- سپس به بازار معرفی شدند، با ویژگی های بهبود یافته مانند جایگزین های فاقد فلز برای تیتانیوم.
مقایسه ایمپلنت زیرکونیا و تیتانیومی
نقاط ضعف و قوت ایمپلنت های زیرکونیا
بر اساس مقالات مختلف، ایمپلنت های زیرکونیا مزایای متعددی را ارائه می دهند:
- زیرکونیا سازگار با بافت بدن انسان است.
- میزان جذب باکتری به ایمپلنت های زیرکونیا پایین است.
- آنها از استحکام بالایی برخوردار هستند و در برابر شکستن مقاوم هستند.
- آنها در برابر فرسایش و خوردگی نسبتاً خوب مقاومت می کنند.
- از آنجا که این ماده می تواند به راحتی به رنگی تولید شود که همرنگ دندان های طبیعی باشد، آنها زیبایی فوق العاده ای دارند، که می تواند بویژه هنگام قرار گیری به جای دندان های جلو حیاتی باشد.
گرچه مزایای زیرکونیا واضح و شفاف هستند، اما استفاده از ایمپلنت های دندانی زیرکونیا نقاط ضعفی نیز دارد، که عبارتند از:
- این ماده به مرور زمان می تواند رو به زوال برود و ترک های ریزی روی آن ایجاد شود.
- در حال حاضر اکثر ایمپلنت های زیرکونیا به صورت یکپارچه تولید می شوند. چنین سیستمی محدودیت های خاص خود را دارد. قرار دادن این ایمپلنت ها با جراحی ممکن است همیشه نیازهای پروتزهای دندانی را برآورده نکند و تکیه گاه زاویه دار برای اصلاح ناهماهنگی در دسترس نیست. اگر یک بیمار یک ایمپلنت دو تکه نیاز داشته باشد، که از آن به عنوان اباتمنت زاویه دار یا برای اصلاح نحوه قرار گیری دندان استفاده کند، ممکن است لازم باشد یک گزینه فلزی انتخاب کند.
- در صورتی که بیمار نیاز به هر گونه تنظیم یا تغییر پس از قرار گیری ایمپلنت داشته باشد، آنها باید از استفاده ایمپلنت های زیرکونیا پرهیز کنند زیرا هر گونه ساییدن روی سطح ایمپلنت می تواند موجب تضعیف مقاومت آن در برابر شکستگی شود. به همین دلیل، از هر گونه اصلاح ثانویه با تراش یا ساییدن باید اجتناب شود زیرا مقاومت ایمپلنت را به خطر خواهد انداخت.
- ایمپلنت های یک تکه در معرض فشار زبان یا فشارهای ناشی از جویدن قرار دارند. فشاری که به ایمپلنت وارد می شود، صرف نظر از دما، می تواند برای این نوع ایمپلنت ها خطرناک باشد.
- گرچه شواهد محدودی در دسترس هستند، اما ایمپلنت های زیرکونیا ممکن است در مقایسه با ایمپلنت های تیتانیومی نرخ شکست بالاتری داشته باشند.
- ممکن است چسب تنها گزینه برای اتصال پروتز مصنوعی به ایمپلنت های یک تکه باشد. در حالی که به نظر می رسد، عدم وجود فاصله بسیار ریزی که بین ایمپلنت و اباتمنت ایمپلنت های دو تکه وجود دارد ممکن است مفید باشد، اما قرار گیری صحیح ایمپلنت در موقعیت عمودی چالش برانگیزتر باشد. معمولاً در ناحیه لبخند، ایمپلنت ها اغلب عمیق تر کاشته می شوند تا از دیده شدن حاشیه روکش اجتناب شود، اما این باعث می شود خطر به جا ماندن چسب اضافی در ناحیه زیر مخاطی افزایش پیدا کند. چسب اضافی در تصاویر رادیوگرافی هم دیده نمی شود اما می تواند موجب بروز عفونت موضعی شود که می تواند موجب بروز مشکلات فنی و بیولوژیکی قابل توجهی شود.
مقایسه ایمپلنت زیرکونیا و تیتانیومی
نقاط ضعف و قوت ایمپلنت های تیتانیومی
بر عکس، مزایای متعددی برای انتخاب ایمپلنت های ساخته شده از تیتانیوم وجود دارد که عبارتند از:
- ایمپلنت های تیتانیومی در انواع دو تکه در بازار وجود دارند، که اگر ایمپلنت های زاویه دار نیاز باشند تا بتوان نحوه قرار گیری ایمپلنت شما را اصلاح کرد، می توانند بسیار کمک کننده باشند.
- تصور می شود نرخ شکست ایمپلنت های تیتانیومی به میزان قابل توجهی پایین تر از ایمپلنت های زیرکونیا باشد.
- این ایمپلنت ها در برابر خوردگی داخل دهان از مقاومت بالایی برخوردار هستند و از نظر سازگاری با بافت های استخوان و لثه ها فوق العاده هستند.
با این حال، ایمپلنت های تیتانیومی نقاط ضعفی نیز دارند، که عبارتند از:
- گرچه نادر است، اما اگر بیمار واکنش های آلرژیک به فلز نشان دهد، ایمپلنت های تیتانیومی ممکن است دچار شکست شوند. بیمارانی که سابقه آلرژی دارند باید قبل از کاشت ایمپلنت های تیتانیومی دائمی تست آلرژی به فلز بدهند.
- برای بیمارانی که برخی شرتیط خود ایمنی خاص دارند- مانند آرتریت روماتوئید، بیماری کرون، یا دیابت- یون های فلز که از ایمپلنت آزاد می شوند می توانند باعث بروز التهاب و حساسیت موضعی شوند.
- اگر بافت اطراف ایمپلنت نازک باشد، ممکن است تیرگی فلز از زیر آن قابل مشاهده باشد. که منجر به ضعف عملکرد آن در زمینه زیبایی خواهد شد.
با نگهداری با دقت، ایمپلنت های دندانی می توانند سالیان متمادی عملکرد خوبی داشته باشند. بر اساس گزارش EFP 95% از ایمپلنت ها حداقل پنج سال دوام دارند، اما اکثر آنها طول عمر بیشتری دارند. برای افزایش طول عمر ایمپلنت های خود، باید بهداشت روتین دهان و دندان های خود را به خوبی رعایت کنید، از سیگار کشیدن اجتناب کنید و مراجعات منظم دندانپزشکی برای چکاپ را دنبال کنید.
انتخاب ایمپلنت های دندانی با مواد درست و مناسب شما، گفتگوی مهمی است که باید بین شما و دندانپزشک شما انجام شود. راجع به گزینه هایی که در اختیار دارید حتماً با دندانپزشک خود گفتگو کنید و قبل از اقدام برای درمان راجع به هزینه ها و نیز گزینه های پرداخت اطلاعات درستی کسب کنید. از شرکت بیمه خدمات دندانپزشکی خود نیز مطمئن شوید که آیا با توجه به شرایط شما، هزینه های کاشت ایمپلنت شما را پرداخت خواهد کرد یا خیر.