نکات کلیدی:

• درمان های سفید کردن دندان می توانند هم برای لکه های داخلی و هم برای لکه های خارجی روی سطح دندان ها مؤثر عمل کنند.
• سفید کردن دندان ممکن است گزینه مناسبی برای همه بیماران نباشد، به عنوان مثال، در افرادی که ترمیم های دندانی همرنگ دندان ها دارند.
• آکادمی دندانپزشکان کودکان آمریکا بلیچینگ زیبایی قوس دندانی کامل برای کودکانی که در دوره واسط دندانی به سر می برند (بازه زمانی که تعدادی از دندان ها دائمی و تعداد از دندان ها شیری هستند) را توصیه نمی کند زیرا وقتی دندان های دائمی دیگر بیرون بیایند، می تواند منجر به عدم تناسب و هماهنگی ظاهر دندان ها شود.
• گزینه های بی خطر و مؤثر سفید کردن دندان ها برای کاربرد در مطب، و نیز محصولاتی که با تجویز دندانپزشک برای استفاده در منزل، و نیز محصولات OTC در دسترس هستند.
• حساسیت موقتی دندان ها و التهاب لثه ها از جمله تأثیرات معکوس احتمالی همراه با سفید کردن دندان ها هستند.

بلیچینگ یا سفید کردن دندان ها

در سال 2012، در مطالعه ای که توسط آکادمی دندانپزشکان زیبایی صورت گرفت، اکثر افرادی که به پرسش های دندانپزشکان پاسخ داده بودند، گفته بودند که دندان های سفیدتر و درخشان تری می خواهند. این درخواست بیماران در بازار جهانی انعکاس پیدا کرده است که در آن فروش خمیر دندان های سفید کننده در سال 2016 به تنهایی بالغ بر 32 میلیون دلار بوده است.

بلیچینگ یا سفید کردن دندان ها

لکه های داخلی در برابر لکه های خارجی دندانی

لکه های خارجی روی سطوح دندان ها بوجود می آیند و در نتیجه رفتارهایی مانند مصرف تنباکو یا مصرف غذاهای حاوی رنگدانه های زیاد، یا نوشیدنی هایی مانند شراب قرمز، چای، یا نوشابه ایجاد می شوند. مداخلات مکانیکی مانند مسواک زدن با خمیر دندان های سفید کننده یا پروفیلاکسی تخصصی می تواند تغییر رنگ دندان ها در نتیجه لکه های خارجی را کاهش دهند.

لکه های داخلی سطح دندان زیر مینای دندان را شامل می شوند. آنها می توانند به بالا رفتن سن ربط داشته باشند، زیرا نازک شدن مینای دندان در نتیجه بالا رفتن سن اجازه می دهد عاج زرد رنگ دندان بیشتر خود را نشان دهد، و نیز استفاده طولانی مدت از آنتی بیوتیک ها (مانند تتراسایکلین)، فلور زدگی، پوسیدگی، ترمیم های آمالگام، خونریزی داخل پالپ، یا نکروز پالپ موجب ایجاد لکه های داخلی دندان می شوند.

کاهش لکه های داخلی دندان ها، که گاهی اوقات “بلیچینگ” نامیده می شود، شامل واکنش های شیمیایی می شود که رنگ دندان ها را تغییر می دهند. رایج ترین موادی که برای بلیچینگ استفاده می شوند عبارتند از کاربامید، و هیدروژن پراکسید. محصولات بلیچینگ می توانند به صورت OTC تهیه شوند یا از دندانپزشکان دریافت شوند، یا ممکن است توسط دندانپزشک به عنوان درمان داخل مطب اعمال شوند. محصولات سفید کننده OTC می توانند شامل استریپ های سفید کننده، یا ژل هایی باشند که مانند رنگ مستقیماً روی دندان ها زده می شوند یا با کمک تری ها اعمال می شوند. محصولاتی که توسط دندانپزشکان در دسترس هستند شامل ژل هایی هستند که در تری هایی که به صورت سفارشی ساخته می شوند روی دندان ها اعمال می شوند، خواه برای استفاده در منزل یا استفاده در مطب.

مقدار سفید شدگی کسب شده از طریق بلیچینگ ممکن است تحت تأثیر نوع لکه داخلی باشد که هدف قرار داده شده است. به عنوان مثال، لکه های قهوه ای رنگ در نتیجه فلور زدگی یا مصرف تتراسایکلین، ممکن است بیشتر از لکه های سفید رنگی واکنش نشان دهند که با فلور زدگی یا درمان ارتودنسی همراه هستند، که وقتی بقیه دندان درخشان است، حتی ممکن است کمتر جلب توجه کنند. علاوه بر این، نوع لکه ها نیز می تواند روی طول مدت درمان های مورد نیاز و نیز تعداد آنها نیز تأثیر بگذارد تا جایی که به مقدار ممکن به نتایج مورد نظر نزدیک شوند. برای مثال، گرچه لکه هایی که در نتیجه مصرف تتراسایکلین بوجود می آیند ممکن است از بین بروند، اما درمان می تواند 6 ماه زمان ببرد.

معیارهای انتخاب بلیچینگ

انتخاب بیمار یکی دیگر از عواملی است که روی میزان موفقیت تأثیر می گذارد. برای مثال، آکادمی دندانپزشکان کودکان آمریکا بلیچینگ زیبایی قوس دندانی کامل برای کودکانی که در دوره واسط دندانی به سر می برند (بازه زمانی که تعدادی از دندان ها دائمی و تعداد از دندان ها شیری هستند) را توصیه نمی کند زیرا وقتی دندان های دائمی دیگر بیرون بیایند، می تواند منجر به عدم تناسب و هماهنگی ظاهر دندان ها شود. بیمارانی که ترمیم های همرنگ دندان دارند (شامل روکش ها یا ایمپلنت ها) نیز باید آگاه باشند که تنها دندان های طبیعی تحت تأثیر مواد بلیچینگ قرار می گیرند، و بنابراین، درمان می تواند منجر به تفاوت بین دندان های طبیعی و ترمیم ها شود، که تغییر رنگ نخواهند داشت.

بلیچینگ یا سفید کردن دندان ها

گزینه های مختلف بلیچینگ دندان

محصولاتی که مستقیماً در دسترس مصرف کنندگان هستند

محصولات OTC شامل انواع مختلفی از خمیر دندان ها گرفته تا ژل هایی که مانند رنگ روی دندان ها زده می شوند. محصولاتی که در حال حاضر تأییدیه سازمان غذا و دارو را دارند، نشان داده اند که آنها هم بی خطر هستند، هم برای سفید کردن دندان ها، وقتی مستقیماً بکار برده می شوند، تأثیر گذار هستند، عبارتند از خمیر دندان ها و استریپ های سفید کننده. خمیر دندان ها اساساً بر پایه مواد ساینده هستند که لکه های روی سطوح دندان ها را پاک می کنند، گرچه برخی دیگر از آنها ممکن است حاوی مقادیر کمتری پراکسید نیز باشند. استریپ های سفید کننده، برای سفید کردن دندان ها تنها بر پایه پراکسید هستند.

محصولاتی که دندانپزشکان ارائه می دهند

محصولاتی که تحت نظارت دندانپزشک هستند، عبارتند از گزینه های سفید کننده داخل منزل و داخل مطب (محصولات سفید کننده ای که دندانپزشکان برای استفاده در منزل معرفی می کنند یا در مطب توسط دندانپزشک اعمال می شوند “محصولات تخصصی” تلقی می شوند).

گزینه های داخل منزل عبارتند از استفاده از ژل های سفید کننده توسط بیمار در منزل، که بیمار آنها را داخل تری می ریزد که به صورت سفارشی داخل مطب ساخته شده است تا راحت روی دندان های فرد جای بگیرد و تماس ژل با لثه ها را به حداقل برساند. برای سیستم های داخل منزل می توان از پراکسید با غلظت های مختلف استفاده کرد (از جمله، کاربامید پراکسید با غلظت 10 تا 38 درصد)؛ غلظت ماده ای که استفاده می شود، مدت زمان استفاده از آن را نیز مشخص می کند.

گزینه های داخل مطب عبارتند از اعمال ژل حاوی پراکسید، با یا بدون استفاده از نور به منظور تسریع و ارتقاء روند بلیچینگ. با توجه به مدت زمان مورد نیاز برای سفید کردن دندان ها وقتی نور استفاده می شود، بر اساس گزارشات نشان داده شده است که نتایج می توانند متفاوت باشند، از بی تأثیر بودن نور روی سرعت روند سفید شدن دندان، تا احتمال آسیب به پالپ در نتیجه بالا رفتن دما. علاوه بر این، در این گزارشات آمده است که نور روی تغییر رنگ دندان ها نیز تأثیرات متغیری خواهد داشت. برخی مطالعات حاکی از این هستند که سیستم هایی که با نور فعال می شوند، سفید کنندگی فوری تری خواهند داشت تا سیستم هایی که در آنها از نور استفاده نمی شود، وقتی غلظت هیدروژن پراکسیدی که استفاده می شود پایین تر است (15-20 درصد در مقایسه با 25-35 درصد). یکی از معایب، این است که وقتی نور با مواد با غلظت پایین تر استفاده می شود،  به نظر می رسد خطر حساسیت دندان ها کاهش پیدا می کند.

بلیچینگ یا سفید کردن دندان ها

هزینه روش های درمان مختلف

ممکن است بیماران هنگام انتخاب از بین گزینه های سفید کننده هزینه را نیز مد نظر قرار دهند. گرچه محصولات OTC ارزان تر از گزینه های در منزل یا در مطب هستند، گاهی اوقات باید این را در نظر گرفت که نسبت به گزینه های داخل مطب و گزینه های داخل منزل، مدت زمان بیشتری طول می کشد تا محصولات OTC تأثیر بگذارند. در نتیجه هزینه ای که باید پرداخت کنید اگر بیشتر نباشد، کمتر نخواهد بود.

عوارض جانبی احتمالی

تحقیقات نشان داده اند که حساسیت دندان ها و سوزش لثه ها از جمله شایع ترین عوارض جانبی سفید کردن دندان ها هستند.

حساسیت دندان ها

خطر حساسیت موقت دندان ها با همه اشکال سفید کردن دندان ها همراه است، احتمالاً به خاطر التهاب پالپ در نتیجه قرار گرفتن دندان در معرض پراکسید در طول فرایند. با استریپ های سفید کننده، حساسیت ممکن است دو تا سه روز از آغاز درمان وجود داشته باشد و معمولاً در روز چهارم پس از درمان بهبود پیدا می کند.

تعدادی عامل هستند که روی گسترش مقدار حساسیت دندان ها همراه با بلیچینگ تأثیر می گذارند. این عوامل عبارتند از غلظت غلظت هیدروژن پراکسید، وجود ترمیم های چسبنده یا شدت و مدت زمان استفاده از نور.

رویکردهای متنوعی برای پیشگیری از حساسیت با بلیچینگ مورد بررسی قرار گرفته اند. گرچه استفاده پیش از درمان از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و اعمال پیش از درمان 5 ثانیه نیترات پتاسیم و ژل فلوراید سدیم 2 درصد هر دو به عنوان روش هایی برای کاهش بروز و شدت حساسیت بدون تحت تأثیر قرار دادن تأثیرگذاری بلیچینگ پیشنهاد شده اند.

حساسیت لثه ها

وقتی هر گونه استریپ های سفید کننده یا هر گونه محصول بر پایه ژل استفاده می شود، حساسیت لثه ها می تواند ناشی از تماس با ژل های بر پایه پراکسید باشد. این عموماً به دلیل قرار گیری بد تری ها یا اعمال نادرست سدهای محافظت کننده یا ژل هستند. استفاده از بی حس کننده های موضعی در طول آفیس بلیچینگ باید پرهیز شود تا بیماران بتوانند هر گونه احساس سوزشی را شناسایی کنند، که می تواند نشت کردن ژل از کنار محافظ را مشخص نماید، و اینکه به بیمار باید دستور داده شود در صورت بروز هر گونه ناراحتی در طول فرایند آن را به دندانپزشک اطلاع دهد تا یکپارچگی محافظ بررسی شود. مانند حساسیت، سوزش لثه عموماً گذرا است و مدت کوتاهی پس از اتمام فرایند برطرف خواهد شد.

بلیچینگ یا سفید کردن دندان ها

سخن آخر…

در مقایسه با رویکردهای سفید کردن دندان که به خوبی تحقیق و بررسی شده اند، روش های خانگی نظر جمعیت زیادی را از طریق رسانه ها و اینترنت یه عنوان روشی جایگزین برای سفید کردن دندان ها به خود جلب کرده اند. این فهرست شامل چیزهایی مانند میوه های اسیدی، سرکه، محصولات حاوی زغال چوب و روغن کشی دهان است.

مطالعات محدودی تا به امروز پرسش های مربوط به اثرگذاری و بی خطر بودن این رویکردها را مورد بررسی قرار داده اند. اما در مطالعه ای که توانایی ترکیب توت فرنگی/ جوش شیرین برای سفید کردن دندان ها مورد آزمایش قرار گرفته بود، نتوانستند بهبود چشمگیری پیدا کنند. در یک مطالعه مشخص شد، ترکیب زغال چوب و نمک طعام نه تنها کارآمد نیست (دندان ها هاله زرد رنگی داشتند که به برداشته شدن مینای دندان ها در طول مسواک زدن نسبت داده شد، و مشخص شدن عاج زیر آن) بلکه مشخص شده است که پس از استفاده منجر به بروز حفره روی سطوح لبی دندان های قدامی می شود. و گرچه تحقیقات کافی در زمینه سفید کردن دندان ها با روغن کشی انجام نشده است، اما لازم به توجه است که عوارض سوء مانند  پنومانی سلول های چربی و اختلالات معده و اسهال گزارش شده اند.