مواد موجود در آدامس برای مصرف افراد بی خطر هستند و عمل جویدن حتی ممکن است برای سلامت روحی و جسمی مفید باشد. با این حال، برخی از افراد در اثر جویدن دچار درد فک یا سر درد می شوند.

هزاران سال است که افراد به اشکال مختلف آدامس می جوند. اولین صمغ ها از شیره درختانی مانند صنوبر یا چیکل مانیلکارا تهیه می شدند. با این حال، اکثر آدامس های مدرن از لاستیک های مصنوعی ساخته می شوند.

این مقاله به بررسی فواید سلامتی و خطرات احتمالی جویدن آدامس می پردازد.

آدامس چیست؟

آدامس یک ماده نرم و لاستیکی است که برای جویدن طراحی شده اما بلعیده نمی شود. دستور العمل های تهیه آدامس ها می توانند در برندهای مختلف متفاوت باشند، اما همه آدامس ها دارای مواد اولیه زیر هستند:

• آدامس: این پایه لاستیکی غیر قابل هضم است که برای دادن کیفیت جویدنی آدامس استفاده می شود.
• رزین: معمولاً برای تقویت آدامس و نگه داشتن آن در کنار هم اضافه می شود.
• پرکننده ها: پرکننده هایی مانند کربنات کلسیم یا تالک برای ایجاد بافت آدامس استفاده می شوند.
• مواد نگهدارنده: اینها برای افزایش عمر مفید اضافه می شوند. محبوب ترین انتخاب یک ترکیب آلی به نام هیدروکسی تولوئن بوتیله (BHT) است.
• نرم کننده ها: از اینها برای حفظ رطوبت و جلوگیری از سفت شدن آدامس استفاده می شود. آنها می توانند شامل موم هایی مانند پارافین یا روغن های گیاهی باشند.
• شیرین کننده ها: قند نیشکر، قند چغندر و شربت ذرت از جمله شیرین کننده های محبوب هستند. آدامس های فاقد قند از الکل های قندی مانند زایلیتول یا شیرین کننده های مصنوعی مانند آسپارتام استفاده می کنند.
• طعم دهنده ها: طعم دهنده های طبیعی یا مصنوعی برای دادن طعم دلخواه به آدامس اضافه می شوند.

اکثر تولید کنندگان آدامس دستور العمل های دقیق خود را مخفی نگه می دارند. آنها اغلب به ترکیب خاص خود از صمغ، رزین، پرکننده، نرم کننده ها و آنتی اکسیدان ها به عنوان “پایه آدامس” خود اشاره می کنند. تمام موادی که در فرآوری آدامس استفاده می شوند باید “درجه غذایی” داشته باشند و به عنوان “مناسب برای مصرف انسان” طبقه بندی شوند.

خلاصه

آدامس آبنباتی است که برای جویدن طراحی شده اما بلعیده نمی شود. از مخلوط کردن پایه آدامس با شیرین کننده ها و طعم دهنده ها ساخته می شود.

آیا مواد موجود در آدامس بی خطر هستند؟

به طور کلی جویدن آدامس بی خطر محسوب می شود. با این حال، برخی از انواع آدامس حاوی مقادیر کمی از مواد مورد بحث هستند. حتی در این موارد، مقادیر به طور کلی بسیار کمتر از مقادیر در نظر گرفته شده برای ایجاد آسیب هستند.

هیدروکسی تولوئن بوتیله (BHT)

BHT یک آنتی اکسیدان است که به عنوان نگهدارنده به بسیاری از غذاهای فرآوری شده اضافه می شود. با جلوگیری از فاسد شدن چربی ها از خراب شدن غذا جلوگیری می کند. استفاده از آن بحث برانگیز است، زیرا برخی از مطالعات حیوانی نشان می دهند که دوزهای بالا می توانند باعث سرطان شوند. با این حال، نتایج متفاوت هستند و سایر مطالعات این اثر را پیدا نکرده اند. به طور کلی، مطالعات انسانی بسیار کمی وجود دارند، بنابراین اثرات BHT بر افراد نسبتاً ناشناخته است.

با این حال، یک مطالعه هلندی در سال 2000 ارتباط بین BHT و سرطان معده را ارزیابی کرد و دریافت که مردان و زنانی که BHT را در مقادیر معمول مصرف می کنند، خطر افزایشی ندارند.

هم FDA و هم EFSA، BHT را در دوزهای پایین حدود 11/0 میلی گرم به ازای هر پوند وزن بدن (25/0 میلی گرم در کیلوگرم) به طور کلی بی خطر می دانند. به نظر می رسد که اکثر افراد بسیار کمتر از این میزان توصیه شده مصرف می کنند. یک مطالعه که نمونه های ادرار را از چندین کشور تجزیه و تحلیل کرد، تخمین زد که میانگین مصرف روزانه BHT در بزرگسالان تنها 21/0 تا 3/31 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است.

دی اکسید تیتانیوم

دی اکسید تیتانیوم یک افزودنی رایج غذایی است که برای سفید کردن محصولات و دادن بافتی نرم به آنها استفاده می شود. برخی از مطالعات حیوانی قدیمی تر، دوزهای بسیار بالای دی اکسید تیتانیوم را با آسیب سیستم عصبی و اندام ها در موش ها مرتبط دانسته اند. التهاب، استرس اکسیداتیو و سرطان نیز در مطالعاتی که موش ها را با دی اکسید تیتانیوم درمان کرده اند، مشاهده شده اند. تحقیقات هنوز میزان دی اکسید تیتانیوم را که ممکن است برای انسان مضر باشد مشخص نکرده اند. در حال حاضر، میزان و نوع دی اکسید تیتانیوم که افراد در مواد غذایی در معرض آن قرار می گیرند، به طور کلی بی خطر در نظر گرفته می شود. با این وجود، تحقیقات بیشتری برای تعیین حد مصرف ایمن نیاز است.

آسپارتام

آسپارتام یک شیرین کننده مصنوعی است که معمولاً در غذاهای بدون قند یافت می شود. این بسیار بحث برانگیز است و ادعا شده است که باعث ایجاد طیفی از شرایط، از سر درد گرفته تا چاقی و سرطان می شود.

مطالعات حیوانی نشان داده اند که آسپارتام یک سرطان زای شیمیایی در جوندگان است و قرار گرفتن در معرض آسپارتام قبل از تولد خطر ابتلا به سرطان را در فرزندان جوندگان افزایش می دهد. با این حال، ارتباط احتمالی بین آسپارتام و چاقی باید بیشتر مورد مطالعه قرار گیرد. بر اساس FDA، مصرف مقادیری از آسپارتام که در حد توصیه های مصرف روزانه است، مضر نیست. با این حال، افرادی که دارای یک بیماری ارثی نادر به نام فنیل کتونوری هستند، باید مصرف فنیل آلانین را که جزء آسپارتام است، محدود کنند.

افزودنی های رنگی

رنگ های خوراکی مصنوعی مانند رنگ قرمز 40، زرد 5، زرد 6 و آبی 1 با مشکلات سلامتی مرتبط هستند. با این حال، FDA  این رنگ ها را تأیید کرده و بیان می کند که در حالی که اکثر کودکان این افزودنی ها را بدون عوارض جانبی مصرف می کنند، ممکن است برخی نسبت به آنها حساسیت نشان دهند.

آدامس اغلب حاوی دی اکسید تیتانیوم است که به رنگ های اضافه شده، یک روکش براق اضافه می کند، که ممکن است شامل رنگ های مصنوعی ذکر شده در بالا و موارد دیگر باشد. دی اکسید تیتانیوم، قرمز 3 و سبز 3 در اتحادیه اروپا ممنوع هستند، اما در ایالات متحده ممنوع نیستند. قرمز 40 زرد 5 و زرد 6 باید حاوی هشداری در اتحادیه اروپا باشند مبنی بر اینکه ممکن است اثرات نامطلوبی بر فعالیت و توجه در کودکان داشته باشند. کالیفرنیا از سال 2027، رنگ قرمز 3 را به همراه برخی از افزودنی های غذایی دیگر ممنوع خواهد کرد.

خلاصه

جویدن آدامس با هیچ گونه عوارض جدی برای سلامتی مرتبط نیست، اما مواد افزوده شده به برخی از انواع آدامس بحث برانگیز است.

جویدن آدامس باعث کاهش استرس و تقویت حافظه می شود.

مطالعات نشان داده اند که جویدن آدامس در حین انجام وظایف می تواند جنبه های مختلف عملکرد مغز از جمله هوشیاری، حافظه، درک و تصمیم گیری را بهبود بخشد. یک کارآزمایی تصادفی سازی و کنترل شده نشان داد که دانش آموزانی که آدامس می جویدند، در مقایسه با افرادی که این کار را نمی کردند، نمره های افسردگی، اضطراب و استرس کمتری داشتند. افرادی که آدامس می جویدند به موفقیت تحصیلی بیشتری نیز دست یافتند. جالب توجه است، برخی از مطالعات نشان داده اند که جویدن آدامس در حین انجام کار ممکن است در ابتدا کمی حواس پرتی داشته باشد، اما می تواند به شما کمک کند برای مدت طولانی تری تمرکز کنید. مطالعات دیگر تنها در طول 15 تا 20 دقیقه اول کار فوایدی را پیدا کرده اند.

کارشناسان به طور کامل درک نمی کنند که آدامس جویدن چگونه حافظه را بهبود می بخشد. یک نظریه این است که این بهبود به دلیل افزایش جریان خون به مغز ناشی از جویدن آدامس است.

مطالعات همچنین نشان داده اند که جویدن آدامس ممکن است استرس را کاهش دهد و احساس هوشیاری را افزایش دهد. در یک مطالعه کوچک در سال 2012 در دانشجویان دانشگاه، جویدن آدامس به مدت 2 هفته باعث کاهش احساس استرس شرکت کنندگان شد، بویژه در رابطه با بار کاری تحصیلی. این می تواند به دلیل عمل جویدن باشد که با کاهش سطح هورمون های استرس مانند کورتیزول مرتبط است.

نشان داده شده است که فواید جویدن آدامس بر حافظه فقط زمانی که شما در حال جویدن آدامس هستید دوام دارند. با این حال، جویدن آدامس های معمول ممکن است از احساس هوشیاری بیشتر و استرس کمتر در طول روز سود ببرند.

خلاصه

جویدن آدامس می تواند به بهبود حافظه شما کمک کند. همچنین با کاهش احساس استرس مرتبط است.

جویدن آدامس می تواند به کاهش وزن کمک کند.

جویدن آدامس می تواند ابزار مفیدی برای افرادی باشد که سعی در کاهش وزن دارند. علت این است که هم شیرین و هم کم کالری است، بدون اینکه تأثیر منفی بر رژیم غذایی شما بگذارد، طعم شیرینی به شما می دهد. برخی تحقیقات همچنین نشان می دهد که جویدن آدامس می تواند اشتهای شما را کاهش دهد، که می تواند از پرخوری شما جلوگیری کند. یک مطالعه کوچک نشان داد که جویدن آدامس بین وعده های غذایی باعث کاهش احساس گرسنگی و کاهش مصرف میان وعده های پر کربوهیدرات در بعد از ظهر می شود. نتایج یک مطالعه کوچک دیگر نشان می دهد که جویدن آدامس در حین راه رفتن می تواند به سوزاندن کالری بیشتر کمک کند.

با این حال، نتایج کلی مختلط هستند. برخی از مطالعات گزارش داده اند که جویدن آدامس بر اشتها یا انرژی دریافتی در طول یک روز تأثیر نمی گذارد. حتی یک مطالعه نشان داد افرادی که آدامس می جویدند کمتر میوه می خورند. با این حال، این ممکن است به این دلیل باشد که شرکت کنندگان قبل از خوردن آدامس نعنایی می جویدند، که طعم میوه را بد می کرد.

جالب توجه است، شواهدی نیز وجود دارند که جویدن آدامس ممکن است میزان متابولیسم شما را افزایش دهد. با این حال، تحقیقات بیشتری نیاز است برای تعیین اینکه آیا جویدن آدامس در طولانی مدت منجر به تفاوت وزن می شود.

خلاصه

جویدن آدامس می تواند به کاهش کالری و کاهش وزن کمک کند. همچنین ممکن است به کاهش احساس گرسنگی کمک کند و به شما کمک کند کمتر غذا بخورید، اگرچه نتایج قطعی نیستند.

جویدن آدامس می تواند به محافظت از دندان ها و کاهش بوی بد دهان کمک کند.

جویدن آدامس می تواند به کاهش وزن کمک کند.

جویدن آدامس بدون قند می تواند از دندان های شما در برابر پوسیدگی محافظت کند. این نوع آدامس ها برای دندان های شما از آدامس های معمولی شیرین شده با شکر بهتر هستند. علت این است که شکر باکتری های “بد” دهان شما را تغذیه می کند که می تواند به دندان های شما آسیب برساند. با این حال، برخی از آدامس های بدون قند در مورد سلامت دندان های شما بهتر از بقیه انواع آدامس ها هستند. مطالعات نشان داده اند که آدامس های شیرین شده با الکل قند زایلیتول، نسبت به سایر آدامس های بدون قند در پیشگیری از پوسیدگی دندان مؤثرتر هستند. علت این است که زایلیتول از رشد باکتری هایی که باعث پوسیدگی دندان و بوی بد دهان می شوند، جلوگیری می کند. در واقع، یک مطالعه نشان داد که جویدن آدامس شیرین شده با زایلیتول، میزان باکتری های بد دهان را تا 75 درصد کاهش می دهد. علاوه بر این، جویدن آدامس بعد از غذا باعث افزایش جریان بزاق می شود. این به شستن قندهای مضر و بقایای غذا کمک می کند، که هر دوی آنها باکتری های موجود در دهان شما را تغذیه می کنند.

خلاصه

جویدن آدامس بدون قند بعد از غذا می تواند به حفظ سلامت دندان ها و جلوگیری از بوی بد دهان کمک کند.

آیا جویدن آدامس عوارضی دارد؟

در حالی که جویدن آدامس مزایای بالقوه ای دارد، جویدن بیش از حد آدامس می تواند عوارض جانبی ناخواسته ای ایجاد کند.

آدامس های بدون قند حاوی ملین ها و FODMAP ها هستند.

الکل های قندی که برای شیرین کردن آدامس های بدون قند استفاده می شوند، در صورت مصرف زیاد اثر ملین دارند. به این معنا که جویدن مقدار زیادی آدامس بدون قند می تواند باعث ناراحتی گوارشی و اسهال شود. علاوه بر این، تمام الکل های قندی FODMAP هستند که می توانند مشکلات گوارشی را برای افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) ایجاد کنند.

آدامس شیرین شده با شکر برای سلامت دندان و متابولیک شما مضر است.

جویدن آدامس شیرین شده با شکر واقعاً برای دندان های شما مضر است. به این دلیل که قند توسط باکتری های بد دهان شما هضم می شود و باعث افزایش میزان پلاک روی دندان ها و پوسیدگی دندان در طول زمان می شود. مصرف بیش از حد قند همچنین با تعدادی از شرایط سلامتی مانند چاقی، مقاومت به انسولین و دیابت مرتبط است.

جویدن بیش از حد آدامس می تواند مشکلاتی در فک شما ایجاد کند

جویدن مداوم می تواند منجر به مشکل فکی به نام اختلال فکی – گیجگاهی (TMD) شود که هنگام جویدن باعث درد می شود. اگرچه این وضعیت نادر است، برخی از مطالعات ارتباطی بین جویدن بیش از حد و TMD پیدا کرده اند.

جویدن آدامس با سر درد مرتبط است.

یک مرور تحقیقاتی نشان می دهد که جویدن منظم آدامس ممکن است باعث سر درد در افرادی شود که مستعد حملات میگرنی و سر دردهای تنشی هستند. تحقیقات بیشتری نیاز هستند، اما محققان پیشنهاد کرده اند افرادی که میگرن را تجربه می کنند ممکن است بخواهند جویدن آدامس خود را محدود کنند.

خلاصه

جویدن بیش از حد آدامس می تواند باعث مشکلاتی مانند درد فک، سر درد، اسهال و پوسیدگی دندان شود. جویدن آدامس بدون قند می تواند علائم گوارشی را در افراد مبتلا به IBS ایجاد کند.

کدام آدامس را انتخاب کنید؟

اگر آدامس جویدن را دوست دارید، بهتر است آدامس بدون قند تهیه شده با زایلیتول را انتخاب کنید. استثناء اصلی این قانون برای افراد مبتلا به IBS است. آدامس بدون قند حاوی FODMAP است که می تواند باعث مشکلات گوارشی در افراد مبتلا به IBS شود. افرادی که نمی توانند FODMAP ها را تحمل کنند باید آدامس شیرین شده با شیرین کننده های کم کالری مانند استویا را انتخاب کنند.

حتماً فهرست مواد موجود در آدامس خود را بخوانید تا تأیید کنید که حاوی هیچ ماده ای نیست که به آن حساسیت دارید. برای تصمیم گیری در مورد بهترین نوع آدامس با دندانپزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

سخن پایانی

مواد موجود در آدامس برای مصرف انسان بی خطر هستند. در واقع، عمل جویدن ممکن است فواید شگفت انگیزی برای سلامت روحی و جسمی داشته باشد!

با این حال، برخی از افراد ممکن است متوجه شوند که عوارض جانبی نامطلوبی مانند درد فک یا سر درد ناشی از جویدن آدامس را تجربه می کنند. اگر می دانید این عادت برای شما مشکل ایجاد می کند، بهتر است جویدن خود را محدود کنید. در غیر این صورت، یک یا دو آدامس بین وعده های غذایی ایده بدی نیست.